Σύκα… Τι να πει κανείς για την ομορφιά των ώριμων σύκων, έτοιμων να πέσουν από το  δέντρο; Σήμερα λοιπόν, θα εξερευνήσουμε τα σύκα, για να μάθεις πολλά περισσότερα για το αγαπημένο φρούτο, σήμα κατατεθέν του Αυγούστου.

Σύκα και συκιά… Μιλάμε για το πρώτο δέντρο που αναφέρεται στην Βίβλο. Όταν ο Αδάμ και η Εύα έφαγαν από το δέντρο της γνώσης, φόρεσαν το πρώτο “ένδυμα” τους, σκεπάζοντας την γύμνια τους με φύλλα συκιάς. Μάλιστα, Αμερικανοί και Ισραηλινοί ερευνητές μελέτησαν πρόσφατα ανθρακοποιημένα σύκα, και υποστηρίζουν ότι είναι τα παλαιότερα ευρήματα προϊστορικής γεωργίας, ηλικίας 11.400 ετών- ενώ επισημαίνουν πως η καλλιέργειά τους ξεκίνησε νωρίτερα από την καλλιέργεια του σιταριού και τον οσπρίων.Τα σύκα ήταν βασικό συστατικό της ανθρώπινης διατροφής, και για τους αρχαίους Μεσογειακούς πολιτισμούς αποτελούσαν είδος πρώτης ανάγκης. Τα άφηναν συνήθως να ξεραθούν στον ήλιο, και ήταν αναπόσπαστο μέρος του διαιτολογίου τους, ενώ αντικαθιστούσαν και το ψωμί. Συκιές υπήρχαν στους Κρεμαστούς Κήπους της Βαβυλώνας, ενώ στους Δειπνοσοφιστές, ο Αθήναιος, παραθέτει γύρω στις 20 ποικιλίες σύκου. Σήμερα πάντως, υπάρχουν πάνω από 600 ποικιλίες.

Και ο… συκοφάντης

Στην Αρχαία Ελλάδα, αποδιδόταν τέτοια σημασία στον καρπό της συκιάς- όχι μόνο για την διατροφή αλλά και το εμπόριο- ώστε ο νομοθέτης Σόλωνας έβαλε αυστηρές διατάξεις που ρύθμιζαν την καλλιέργεια και την εξαγωγή του. Στο λεξικό του Μπαμπινιώτη, η λέξη συκοφάντης -προέρχεται από το σύκο και το ρήμα φαίνω, φανερώνω- ήταν αυτός που κατήγγελλε τους παράνομους εξαγωγείς σύκων, ή αυτός που κατά την εποχή του λιμού στην αρχαία Αθήνα, υποδείκνυε όσους έκλεβαν σύκα.

Χίλιες και μία χρήσεις

Τα σύκα τα τρώμε ώριμα στο τέλος του καλοκαιριού, ενώ τα παστά τα απολαμβάνουμε ολόχρονα. Τα σύκα συνδυάζονται, συνήθως, με χοιρινό και γλυκιά σάλτσα με κρασί και ξηρούς καρπούς. Γίνονται επίσης, εξαιρετική γέμιση για χοιρινό και πουλερικά. Σαν ορεκτικό, «παντρεύονται» τέλεια με αλλαντικά (π.χ. ζαμπόν, προσούτο, μπέικον), αλλά και με συνδυασμό διάφορων τυριών (ροκφόρ, μοτσαρέλα, παρμεζάνα, κ.ά.).Τα σύκα γίνονται μαρμελάδα, κομπόστα και γλυκό του κουταλιού, συκόψωμο, κουλουράκια και πίτες. Επίσης, η υπέροχη γεύση των παστών σύκων ταιριάζει τέλεια με το γιαούρτι, με τα δημητριακά και τις σαλάτες. Κάποιοι, τα σιγοβράζουν με κρασί ή ούζο και τα σερβίρουν ως σάλτσα για το γιαούρτι, το παγωτό ή τα τυριά με ήπια γεύση. Στην Ελλάδα τα παστά σύκα εμπλουτίζονται με αρωματικά και ξηρούς καρπούς (ρίγανη, σουσάμι, καρύδια, φουντούκια, αμύγδαλα), ή τα περνάνε μαζί με δαφνόφυλλα σαν γιρλάντα.Στη Χίο ψήνουν ελαφρά τα παστά σύκα με μαστίχα και φτιάχνουν τη συκομαΐδα. Στην Κέρκυρα, για τη συκομαΐδα κόβουν κομματάκια τηγανητά σύκα, τα ανακατεύουν με ούζο και μαύρο πιπέρι. Τα αποξηραίνουν σε φύλλα καστανιάς, τα δένουν σε δεματάκια και τα πουλούν στα τέλη του Οκτώβρη. Και εννοείται, δεν έχουν συντηρητικά και είναι πεντανόστιμα.

Θρεπτικά & υγιεινά

Οι ευεργετικές επιδράσεις των φρέσκων σύκων είναι γνωστές από την εποχή του Ιπποκράτη: Έχουν τονωτικές και αφροδισιακές ιδιότητες, δρουν χωνευτικά, ανακουφίζουν από άσθμα, βρογχικά και διαταραχές της εμμηνόπαυσης. Είναι ευκολόπεπτα, ενώ τα σποράκια τους ευνοούν την καλή λειτουργία του εντέρου και βοηθούν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Εκτός αυτών, τα σύκα χάρη στα Ω3 και Ω6 τους μειώνουν την αρτηριακή πίεση, ενώ η πυκτήνη που περιέχουν μειώνει την χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια και βοηθούν και στην αποτοξίνωση του οργανισμού.Τα αποξηραμένα (παστά) σύκα είναι πλούσια σε ασβέστιο, άρα δυναμώνουν τα οστά, βελτιώνουν τη κυκλοφορία του αίματος, και προστατεύουν τις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες από τον καρκίνο του μαστού. Ωστόσο, έχουν πολύ περισσότερες θερμίδες από τα φρέσκα: Συγκεκριμένα, έχουν 249 θερμίδες στα 100 γραμμάρια.Γενικά, τα σύκα περιέχουν πολλά θρεπτικά συστατικά: Είναι πλούσια σε βιταμίνες (Α, Β1, Β2 και C), περιέχουν τις περισσότερες ίνες, είναι εξαιρετικά διουρητικά και ενεργητικά κι έχουν τα περισσότερα άλατα απ’ όλα τα φρούτα – είναι πλούσια σε ασβέστιο, φώσφορο και σίδηρο, μαγγάνιο, νάτριο, και κάλιο, χωρίς να περιέχουν ούτε 1mg λίπους, αλάτι ή χοληστερόλη. Βέβαια περιέχουν πολλή ζάχαρη- 3 σύκα, γύρω στα 40 γραμμάρια, περιέχουν 30 γραμμάρια υδατάνθρακες, σε μορφή γλυκόζης και φρουκτόζης.Υπόψην: Τα 100 γραμ. φρέσκα σύκα έχουν 80 θερμίδες. Γι’ αυτό, τα καταναλώνεις με φειδώ, ενώ τα σποράκια τους μπορεί να επιδεινώσουν το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή άλλες γαστρεντερικές παθήσεις. Τέλος, αν έχεις πρόβλημα στα νεφρά ή την χοληδόχο κύστη, καλύτερα να τα αποφεύγεις.

Και για αδυνάτισμα…

Photo credits: Λένα Τσουκαλά

Το κατεξοχήν αυγουστιάτικο φρούτο, λοιπόν, είναι ένα από τα πιο γευστικά φρούτα του καλοκαιριού. Και φυσικά εκτός από τα πολλά οφέλη που προσφέρει στην υγεία μας, είναι πολύτιμο και για το αδυνάτισμα. Συγκεκριμένα, βοηθάει στον έλεγχο του βάρους, καθώς είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες, που επιβραδύνουν την πέψη και καθυστερούν την αποβολή των τροφών από το στομάχι μας, διατηρώντας έτσι για περισσότερη ώρα το αίσθημα του κορεσμού. Που σημαίνει ότι γλιτώνουμε το τσιμπολόγημα! Προσοχή όμως, τα τρως με μέτρο, γιατί περιέχουν υψηλά επίπεδα οξαλικών και υπάρχει πιθανότητα διάρροιας εάν τα υπερκαταναλώσεις.

Σύκα & πολύτιμα μυστικά

Άσπρα, ή μαύρα, προτίμησε να αγοράζεις σύκα ώριμα, σφιχτά, που δεν έχουν ανοίξει καθόλου και έχουν καλή «επιδερμίδα». Η φλούδα τους να είναι λεία, χωρίς μαυρισμένα σημεία, χωρίς να έχει ταλαιπωρηθεί ή χτυπηθεί. Όταν τα σύκα κοπούν από το δέντρο δεν ωριμάζουν άλλο και δεν διατηρούνται παρά μόνον λίγες μέρες στο ψυγείο. Γι’ αυτό τα καταναλώνουμε άμεσα. Θα τα διατηρήσεις στο κάτω μέρος του ψυγείου. Φρόντισε να είναι τυλιγμένα σε χαρτί κουζίνας και κλεισμένα σε αεροστεγή πλαστική σακούλα ή σκεύος με καπάκι. Μπορείς επίσης να τα αποθηκεύσεις στην κατάψυξη, ολόκληρα ή κομμένα.

Όμορφες με… σύκα

Ναι, μπορείς να μαυρίσεις τρώγοντας… σύκα, αφού περιέχουν μια ουσία, την psoralens, που βοηθά την μελανίνη να έρθει στην επιφάνεια του δέρματος, αλλά και στην διατήρηση της απαλότητάς του. Επίσης, επειδή περιέχουν πολύ νερό, τα πολτοποιημένα σύκα αποτελούν θαυματουργό καθαριστικό της επιδερμίδας. Ίσως, γι’ αυτό μεγάλες κοσμετολογικές εταιρίες δημιουργούν ολοκληρωμένες σειρές περιποίησης με βάση τα πολύτιμα σύκα. Κι αυτό, γιατί προσφέρουν την απόλυτη φρεσκάδα του δέρματος.

Μάθε περισσότερα για τo καρπούζι κάνοντας κλικ  εδώ ⇓ 

Καρπούζι: Ο “βασιλιάς” των καλοκαιρινών φρούτων