Ο εκφοβισμός της παχυσαρκίας αντιμετωπίζεται… Μάθε πως… αφού ο Σύνδεσμος Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου (Συ.Δι.Κυ.) είναι στο πλευρό όλων όσων υποφέρουν απ’ αυτού του είδους τον εκφοβισμό.  

Ο Σύνδεσμος Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου (Συ.Δι.Κυ.) γιόρτασε την 15η Παγκύπρια Ημέρα Διατροφής που έχει γίνει θεσμός με το Υπουργείο Υγείας από το 2007. Το θέμα της φετινής Παγκύπριας Ημέρας Διατροφής (που γιορτάστηκε στις 10 Μαΐου 2022) είναι: «Obesity Bulling – Εκφοβισμός Παχυσαρκίας».  Και πιο κάτω θα μάθετε πως μπορεί να αντιμετωπιστεί ο εκφοβισμός της παχυσαρκίας.

Οι πάγιοι στόχοι της Παγκύπριας Ημέρας Διατροφής (ΠΗΔ) είναι: 

• Η πρόληψη και η βελτίωση της υγείας των πολιτών διαμέσου της διατροφής.
• Η προώθηση του σημαντικού ρόλου του Διαιτολόγου/ Κλινικού Διαιτολόγου και Διατροφολόγου στην Κύπρο.
• Η σωστή, κατάλληλη και επιστημονική ενημέρωση και προστασία του κοινού σε θέματα διατροφής και διαιτολογίας.
• Προστασία του κοινού και πρόληψη από Εκφοβισμό Παχυσαρκίας

«Eκφοβισμός ή θυματοποίηση ενός ατόμου σύμφωνα με τον Olweus, (Olweus 1993a,1996) θεωρείται όταν ένα άτομο  εκφοβίζεται ή θυματοποιείται,  όταν αυτό/ή εκτίθεται, κατ’ επανάληψη και για μεγάλο χρονικό διάστημα, σε αρνητικές ενέργειες από την πλευρά ενός ή περισσότερων ατόμων.  Ως  αρνητική ενέργεια θεωρείται όταν κάποιος προκαλεί εκ προθέσεως, ή επιχειρεί να προκαλέσει, βλάβη ή δυσφορία πάνω στο άλλο άτομο σύμφωνα με τον ορισμό της επιθετικής συμπεριφοράς στις κοινωνικές επιστήμες. (Olweus, 1973b)»

Αναφορικά με το θέμα της παχυσαρκίας και του εκφοβισμού αν και υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους κάποιο παιδί θα εκφοβίσει κάποιο άλλο. Και τα παχύσαρκα παιδιά παραμένουν πρώτα στους στόχους εκφοβισμού. Ο λόγος για αυτό είναι ότι η ίδια η κοινωνία, είτε κρυφά είτε φανερά τους επιτίθεται. Ακόμα και αν ένα παχύσαρκο παιδί έχει υψηλές κοινωνικές δεξιότητες και ακαδημαϊκές επιτυχίες, οι bullies- εκφοβιστές διαισθάνονται τα τρωτά σημεία του παιδιού αυτού δρώντας σε βάρος κάθε στοιχείου που μπορούν να εκμεταλλευτούν. Έρευνα του 2015 στην Ιταλία έδειξε ότι το 19% των σοβαρά παχύσαρκων παιδιών αποκλείστηκε από τις ομαδικές δραστηριότητες σε σύγκριση με το μικρό ποσοστό των 5% των παιδιών με επιθυμητό βάρος που αποκλείστηκαν αντίστοιχα.

Σύμφωνα με μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τους Griffiths et al., η παχυσαρκία είναι προγνωστικός παράγοντας εμφάνισης του εκφοβισμού και στα αγόρια και στα κορίτσια. Τα προ- εφηβικά παχύσαρκα αγόρια και κορίτσια είναι πιο πιθανό να γίνουν θύματα εκφοβισμού επειδή αποκλίνουν από την ιδανική εμφάνιση. (Griffiths,Wolke, D.,Page, & Horwood, 2006). Διάφορα στοιχεία δείχνουν ότι το να είναι κάποιος υπέρβαρος ή παχύσαρκος είναι ένα από τους πιο κοινούς λόγους όπου τα παιδιά ενοχλούνται ή εκφοβίζονται στο σχολείο και αυτό συμβαίνει περισσότερο από το να εκφοβίζονται εξαιτίας φυλής, θρησκείας ή κάποιας δυσμορφίας. (Krukowski, 2009). Σύμφωνα με μια έρευνα, τα υπέρβαρα παιδιά είναι πιο πιθανό να θυματοποιούνται από τους συμμαθητές , συχνά σε λεκτική μορφή και βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν μετέπειτα ψυχολογικά προβλήματα. (Sentenac, 2011). Επιπλέον, ο εκφοβισμός με βάση το βάρος σε υπέρβαρα ή παχύσαρκα παιδιά μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε μειωμένη ακαδημαϊκή επίδοση και απόρριψη από τους συμμαθητές (Puhl, 2009) Puhl, 2007) αλλά και σε αρνητικές συνέπειες για την υγεία όπως τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης τροφικών διαταραχών αλλά και έλλειψης φυσικής δραστηριότητας. (Puhl, 2015)

Παρόλα αυτά, είναι εξαιρετικά σημαντικό να τονιστεί το γεγονός ότι τα παιδιά με προβλήματα αυξημένου βάρους μπαίνουν συχνά στον ρόλο του bully. Αυτό συμβαίνει για τρείς λόγους. Οι έρευνες καθορίζουν ότι τα παχύσαρκα παιδιά είτε απλώς αντανακλούν την ίδια συμπεριφορά που έχουν βιώσει είτε ενεργούν προληπτικά για να αποθαρρύνουν τους άλλους από το να τα εκφοβίσουν. Με αυτόν τον τρόπο οι παχύσαρκοι εκφοβιστές θα χρησιμοποιήσουν το μέγεθός τους προς όφελός τους, έχοντας περισσότερη δύναμη από ένα μικρότερο σε σωματική διάπλαση άτομο (που γίνεται το θύμα).

Επισημαίνεται όμως και ο εξής λόγος: οι παχύσαρκοι εκφοβιστές βρίσκονται σε σύγκρουση. Νιώθουν πληγωμένοι από την συμπεριφορά των άλλων και αντενεργούν με επίθεση. Έτσι, δείχνουν επιθετικότητα από τη μία πλευρά, ενώ καταπολεμούν συναισθήματα ανεπάρκειας από την άλλη. Αυτή η βαθιά σύγκρουση μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα ελέγχου των ενστίκτων στα οποία μπορεί να επιτεθούν σε άλλους ως απάντηση σε συναισθήματα που ούτε οι ίδιοι μπορούν να κατανοήσουν. Κατά βάση, επομένως, είναι θύματα και οι ίδιοι και έτσι οφείλει κανείς να τους φέρεται.

Πως μπορείτε να αντιμετωπίσετε τον εκφοβισμό 

Ο Σύνδεσμος Διαιτολόγων και Διατροφολόγων, βάση βιβλιογραφίας προτείνει  ορισμένους τρόπους που οι γονείς θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν μια κατάσταση κατά την οποία αντιλαμβάνονται ότι το παιδί τους έχει θυματοποιηθεί.  Αυτές οι ενέργειες είναι:

1) Μιλήστε με το παιδί σας και ρωτήστε για το πώς αισθάνεται. Ο εκφοβισμός μπορεί να προκαλέσει συναισθήματα που εκτείνονται πέρα από την ίδια την κακοποίηση.

2) Μιλήστε με τον δάσκαλο του παιδιού σας για την κατάσταση (μην αντιμετωπίσετε τους γονείς του εκφοβιστή).

3) Μιλήστε στον διευθυντή εάν ο δάσκαλος δεν ενεργήσει ώστε να σταματήσει τον εκφοβισμό.

4) Διδάξτε στο παιδί σας  να υπερασπίζεται τον εαυτό του προφορικά, όχι βίαια!

5) Δομήστε την αυτοπεποίθηση του παιδιού σας επαινώντας τα δυνατά του χαρακτηριστικά αντί να επισημαίνετε τυχόν ελαττώματα. (Αυτό μπορεί να ισχύει ιδιαίτερα για τα υπέρβαρα παιδιά.)

Kατευθυντήριες για την διαχείριση της κατάστασης αν υποπτεύεστε ότι το παιδί σας είναι θύτης. Συγκεκριμένα πρέπει να:

1) Πάρτε σοβαρά τον εκφοβισμό. Μην το αντιμετωπίζετε ως μια φάση που περνάει το παιδί σας και θα περάσει.

2) Μιλήστε στο παιδί σας για να μάθετε γιατί εκφοβίζει ή τσακώνεται με τα άλλα παιδιά.

3) Γίνετε καλό παράδειγμα. Τα παιδιά συμπεριφέρονται στις συμπεριφορές που βλέπουν στο σπίτι.

4) Διδάξτε ενσυναίσθηση (ικανότητα για συναισθηματική ταύτιση με την ψυχική κατάσταση του άλλου).  Εάν δείτε για παράδειγμα ανθρώπους που εκφοβίζονται στην τηλεόραση ή σε βιβλία, μιλήστε με τα παιδιά σας για αυτό.

5) Ζητήστε επαγγελματική βοήθεια εάν το παιδί σας έχει συναισθηματικά προβλήματα που δεν μπορείτε να επιλύσετε.