Στέβια: Το υγιεινό υποκατάστατο της ζάχαρης

Η στέβια είναι το υγιεινό υποκατάστατο της ζάχαρης; Αληθεύει ότι υποκαθιστά τέλεια τη ζάχαρη, χωρίς να μας δίνει ούτε μια θερμίδα; Και γιατί γίνεται τόσος ντόρος για τη συγκεκριμένη γλυκαντική ουσία; Τι λένε οι σχετικές έρευνες και τι επισημαίνουν οι αρμόδιοι φορείς για την ασφάλειά της; Η Κλινική Διαιτολόγος/Διατροφολόγος Μαρία Πολυβίου αναλαμβάνει να λύσει όλες σας τις απορίες… 

στέβια

Τι ακριβώς είναι η στέβια;

Η στέβια, είναι ένα φυτό που ανήκει στην οικογένεια των Αστεροειδών, και συγγενεύει με διάφορα βότανα και άνθη, όπως το χαμομήλι, η μαργαρίτα, τα χρυσάνθεμα και άλλα. Βέβαια, καλό είναι να ξέρετε όλες τις παραμέτρους αυτού το νέου υποκατάστατου της ζάχαρης. Γι’ αυτό και θα μας βοηθήσει η Διαιτολόγος Μαρία Πολυβίου. Καταρχήν, υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ της στέβιας που αγοράζετε από την υπεραγορά και της στέβιας που μπορείτε να καλλιεργήσετε στο σπίτι.

Στέβια: Υπάρχουν οφέλη από τη χρήση της ;

Η στέβια δεν περιέχει σχεδόν καθόλου θερμίδες. Εάν προσπαθείτε να χάσετε βάρος, αυτή η πτυχή μπορεί να είναι ελκυστική. Ωστόσο, μέχρι σήμερα, η έρευνα είναι ασαφής. Ο αντίκτυπος του μη θρεπτικού γλυκαντικού στην υγεία ενός ατόμου μπορεί να εξαρτάται από την ποσότητα που καταναλώνεται, καθώς και από την ώρα της ημέρας που καταναλώνεται. Εάν ένας ασθενής με διαβήτη καταναλώνει στέβια, τότε μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση των  επίπεδων του σακχάρου στο αίμα του.

στέβια

Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, η στέβια μπορεί να βοηθήσει και στη διαχείριση της χοληστερόλης. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη κατανάλωναν 20 χιλιοστόλιτρα εκχυλίσματος στέβια καθημερινά για ένα μήνα. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι η στέβια μείωσε την ολική χοληστερόλη, την LDL («κακή») χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια χωρίς παρενέργειες. Επίσης, αυξήθηκε η HDL («καλή») χοληστερόλη.

Η στέβια προκαλεί παρενέργειες;

στέβιαΟ Αμερικάνικος Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) ισχυρίζεται ότι οι γλυκοσίδες της στέβιας, όπως το Reb-A, “γενικά αναγνωρίζονται και ως ασφαλείς”. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχουν εγκρίνει τη στέβια ολόκληρων φύλλων ή το ακατέργαστο εκχύλισμα στέβιας για χρήση σε επεξεργασμένα τρόφιμα και ποτά λόγω έλλειψης πληροφοριών. Υπάρχει ανησυχία ότι, η στέβια μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα νεφρά, στο αναπαραγωγικό σύστημα και στο καρδιαγγειακό σύστημα. Μπορεί επίσης να μειώσει την αρτηριακή πίεση ή να αλληλεπιδράσει με φάρμακα που μειώνουν το σάκχαρο στο αίμα.

στέβια

Αν και η στέβια θεωρείται ασφαλής για άτομα με διαβήτη, τα προϊόντα που περιέχουν δεξτρόζη ή μαλτοδεξτρίνη θα πρέπει να καταναλώνονται με προσοχή. Η δεξτρόζη είναι γλυκόζη και η μαλτοδεξτρίνη είναι άμυλο. Αυτά τα συστατικά προσθέτουν μικρές ποσότητες υδατανθράκων και θερμίδων. Οι αλκοόλες ζάχαρης μπορεί επίσης να μειώσουν ελαφρώς τον αριθμό των υδατανθράκων. Μια μελέτη του 2019, ανέφερε τη πιθανή σχέση μεταξύ των μη θρεπτικών γλυκαντικών, συμπεριλαμβανομένης της στέβιας, και της διαταραχής της ωφέλιμης εντερικής χλωρίδας. Η ίδια μελέτη έδειξε επίσης ότι τα μη θρεπτικά γλυκαντικά μπορεί να προκαλέσουν δυσανεξία στη γλυκόζη και μεταβολικές διαταραχές.

στέβια

Όπως συμβαίνει με τα περισσότερα μη θρεπτικά γλυκαντικά, ένα σημαντικό μειονέκτημα είναι η γεύση. Η στέβια έχει μια ήπια γεύση σαν γλυκόριζα που είναι ελαφρώς πικρή. Σε μερικούς ανθρώπους, τα προϊόντα στέβιας που παρασκευάζονται με αλκοόλες ζάχαρης μπορεί να προκαλέσουν πεπτικά προβλήματα, όπως φούσκωμα και διάρροια.

Είναι ασφαλής η χρήση της στέβιας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;

Η στέβια που παρασκευάζεται με Reb-A είναι ασφαλής για χρήση, αλλά με μέτρο, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Εάν είστε ευαίσθητοι στις αλκοόλες ζάχαρης, επιλέξτε μια μάρκα που δεν περιέχει ερυθριτόλη. Η στέβια ολικής αλέσεως και το ακατέργαστο εκχύλισμα στέβιας, συμπεριλαμβανομένης της στέβιας που καλλιεργείται στο σπίτι, δεν είναι ασφαλή για χρήση στην περίοδο της εγκυμοσύνης.

Πώς συσχετίζεται η στέβια με τον καρκίνο;

στέβια

Υπάρχουν κάποια στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η στέβια μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση ή στην πρόληψη ορισμένων τύπων καρκίνου. Σύμφωνα με μια μελέτη, μια γλυκοσίδη που ονομάζεται στεβιοσίδη και βρίσκεται στα φυτά στέβια, βοηθά στην ενίσχυση του θανάτου των καρκινικών κυττάρων του μαστού. Η στεβιοσίδη μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση ορισμένων μιτοχονδριακών οδών που βοηθούν την ανάπτυξη του καρκίνου.

Πώς να την χρησιμοποιήσετε ως υποκατάστατο ζάχαρης

στέβιαΗ στέβια μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντί της επιτραπέζιας ζάχαρης σε φαγητά αλλά και ροφήματα. Θα την προσθέσετε:

  • σε καφέ ή τσάι,
  • σε σπιτική λεμονάδα,
  • σε ζεστά ή κρύα δημητριακά,
  • σε ένα smoothie,
  • σε γιαούρτι χωρίς ζάχαρη.

Αντέχει στις υψηλές θερμοκρασίες;

στέβιαΣε αντίθεση με αρκετές άλλες γλυκαντικές ύλες, η στέβια είναι σταθερή, δεν αλλοιώνεται και δεν χάνει τη γλυκύτητά της, ακόμα κι όταν μαγειρεύεται σε θερμοκρασίες έως και 200οC. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να υποκαταστήσει τη ζάχαρη σε ένα πιο ευρύ φάσμα τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων καυτών ροφημάτων και γλυκών που απαιτούν βράσιμο (π.χ. μαρμελάδες) ή ψήσιμο.

Αν θέλεις να φτιάξεις κάποιο γλυκό χωρίς να επιβαρυνθείς με τις “κενές” θερμίδες της ζάχαρης, η στέβια είναι μια από τις καλύτερες λύσεις. Ωστόσο, είναι σημαντικό να ξέρεις με πόση στέβια αντικαθιστάς τη ζάχαρη, γιατί δεν είναι το ίδιο γλυκές.

Η αναλογία είναι περίπου 1 γραμμ. στέβια προς 8-12 γραμμ. ζάχαρης. Χρησιμοποιείς, δηλαδή, 8 έως 12 φορές λιγότερη ποσότητα, ανάλογα με τη συνταγή. Προσοχή στην ποσότητα όμως… Γιατί αν χρησιμοποιήσεις πολλή, υπάρχει περίπτωση το αποτέλεσμα να πικρίζει.

Συμπερασματικά

Τα προϊόντα στέβια που παρασκευάζονται με Reb-A θεωρούνται ασφαλή, ακόμη και για εγκυμονούσες ή ασθενείς με διαβήτη αφού αυτά τα προϊόντα σπάνια προκαλούν παρενέργειες. Ωστόσο, χρειάζεται να γίνουν περισσότερες μελέτες για τη διαχείριση βάρους, του διαβήτη και άλλων νοσημάτων σχετικά με τη στέβια.

Να θυμάστε ότι η στέβια είναι πολύ πιο γλυκιά από την επιτραπέζια ζάχαρη. Επομένως δεν  χρειάζεται να τη χρησιμοποιήσετε σε μεγάλες ποσότητες.

♥ Μέχρι να γίνουν περισσότερες μελέτες σχετικά με την ασφάλεια της στέβιας, θα ήταν καλό να λαμβάνετε την έγκριση των εμπειρογνωμόνων πριν τη χρησιμοποιήσετε. Ειδικά εάν έχετε μια σοβαρή ιατρική πάθηση όπως διαβήτη, καρδιακή νόσο ή υψηλή αρτηριακή πίεση.

More info

Η Mαρία Πολυβίου είναι Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος και θα τη βρείτε στο γραφείο της, στην Λεωφόρο Στροβόλου 182, στο Στρόβολο, στη Λευκωσία, τηλ. 99008566. 

https://www.facebook.com/dietitianmariapolyviou

https://instagram.com/dietitianmariapolyviou

 

Διάβασε ακόμη ένα ενδιαφέρον άρθρο της Μαρίας Πολυβίου κάνοντας κλικ εδώ ⇓

10 πρακτικά tips για να τρώτε υγιεινά στα εστιατόρια

 

MadameLeFo