Σησάμι, ταχίνι και χαλβάς: Τρία αναπόσπαστα κομμάτια της παράδοσης και της νηστείας, αλλά και σύμμαχοι της σωστής διατροφής! Σήμερα σου συστήνουμε το θρεπτικό τους προφίλ, και εσύ αποφασίζεις εάν θα τα συμπεριλάβεις και στο δικό σου διατροφικό πρόγραμμα…

Η νηστεία αποτελεί ιδανική ευκαιρία για να θυμηθούμε ήθη και έθιμα του τόπου μας, να τιμήσουμε τις παραδόσεις μας και να προετοιμαστούμε για τα Χριστούγεννα. Μια από τις αγαπημένες συνήθειες που έχουν ταυτιστεί με την περίοδο της νηστείας είναι η κατανάλωση χαλβά και ταχινιού. Η ένταξη τους στο καθημερινό τραπέζι, εκτός της συμβολικής και εθιμοτυπικής της αξίας, συμβάλλει σημαντικά στη διατήρηση μιας σωστής διατροφής και εμπλουτίζει το διαιτολόγιο μας με υγιεινούς και γευστικούς συνδυασμούς. Πασπαλισμένο, το σησάμι πάνω στο ψωμί ή στο κουλούρι, δίνει στα αρτοσκευάσματα υπέροχη γεύση. Από την άλλη, ο χαλβάς, πλούσιος σε πρωτεΐνη, σίδηρο και ασβέστιο, είναι το πιο υγιεινό απ’ όλα τα νηστίσιμα γλυκίσματα και παραδοσιακά ο «πρωταγωνιστής» στο τραπέζι αυτών των ημερών, που μας γλυκαίνει με την αγαπημένη γεύση του. Το ταχίνι- αν και το απολαμβάνουμε ολόχρονα με τα σουβλάκια μας- χρησιμοποιείται με χίλιους δυο τρόπους, σε σούπες, ντρέσινγκ για σαλάτες ή σε νηστίσιμα αρτοσκευάσματα. Τέλος, συνδυάζεται ιδανικά με το μέλι, αποτελώντας μια θρεπτική γλυκιά λιχουδιά.

Οι ευεργετικές ιδιότητές του

Το σησάμι λοιπόν, και τα προϊόντα του (χαλβάς, ταχίνι, σησαμέλαιο) περιέχουν συστατικά που μειώνουν τη χοληστερόλη και την πίεση του αίματος. Στο σησάμι και στα προϊόντα του υπάρχει ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό σύστημα, αποτελούμενο κυρίως από τις λιγνάνες (με κυριότερες από αυτές τη σεσαμίνη και τη σεσαμινόλη) και τη βιταμίνη Ε (με μορφή γ-τοκοφερόλης). Οι ουσίες αυτές έχουν ισχυρότατη αντιοξειδωτική δράση, εμποδίζοντας την οξείδωση των λιπαρών οξέων στον οργανισμό. Είναι δεδομένο ότι η οξείδωση της LDL λιποπρωτεΐνης αποτελεί κύριο παράγοντα για τη δημιουργία αθηρωματικών πλακών, που είναι κατεξοχήν υπεύθυνες για την αρτηριοσκλήρυνση. Έτσι,  η προστασία που παρέχεται στην LDL κυρίως από τη δράση της σεσαμίνης και της  σεσαμινόλης – ουσίες που περιέχονται μόνο στο σησάμι – , συμβάλλει στην πρόληψη της αρτηριοσκλήρυνσης. Παράλληλα η δράση τους επεκτείνεται και σε επίπεδο απορρόφησης, αλλά και ενδογενούς σύνθεσης της χοληστερόλης. Αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών φανερώνουν ότι δεν υπάρχουν άλλες φυσικές  ουσίες που σταματούν τόσο την απορρόφηση, όσο και τη σύνθεση της χοληστερόλης. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρατηρείται τα τελευταία χρόνια η επίδραση των συστατικών του σησαμιού στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης: Φαίνεται ότι η κατανάλωση σε συστηματική βάση σησαμιού και παραγώγων του, όπως ταχινιού και  σησαμελαίου, μπορεί να αποβεί ευεργετική τόσο σε επίπεδο πρόληψης, όσο και ως συμπληρωματικό μέσο θεραπείας της υπέρτασης. Αν λοιπόν κάποιος αναλογιστεί ότι η αύξηση της χοληστερόλης, η παρουσία υψηλής αρτηριακής πίεσης και οι μηχανισμοί οξείδωσης των λιποπρωτεϊνών αποτελούν βασικές αιτίες εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, αντιλαμβάνεται εύκολα πόσο ευεργετική είναι η συστηματική ενίσχυση της διατροφής μας με συστατικά, όπως αυτά που περιέχονται στο σησάμι.

Και ισχυρό αντιγηραντικό

Η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ κ.α. έχει επιστημονικά αποδειχτεί ότι προκαλούν την παραγωγή ελευθέρων ριζών, στις οποίες οφείλεται κατά ένα σημαντικό ποσοστό η εμφάνιση δερματικών παθήσεων, πρόωρης γήρανσης του δέρματος, αλλά και γενικά διαταραχών της δομής των δερματικών κυττάρων. Η καλύτερη άμυνα του οργανισμού έναντι των ελευθέρων ριζών είναι οι αντιοξειδωτικές ουσίες, οι οποίες τις δεσμεύουν και τις εξουδετερώνουν. Και το σησάμι αποτελεί μία από τις πλουσιότερες σε αντιοξειδωτικές ουσίες διατροφικές πηγές. Περιέχει αντιοξειδωτικά, όπως βιταμίνη Ε και λιγνάνες, η δράση των οποίων επικεντρώνεται στην προστασία του οργανισμού από οξειδωτικούς παράγοντες. Μελέτες αποδεικνύουν ότι συμβάλλουν στη δέσμευση ελευθέρων ριζών και την εξουδετέρωσή τους. Επομένως, η κατανάλωση σησαμιού (και των υποπροϊόντων του) ενισχύει σημαντικά την αντιοξειδωτική προστασία του δέρματος, μειώνοντας σοβαρά την πιθανότητα εμφάνισης δερματικών παθήσεων και επιβραδύνοντας τη γήρανση των κυττάρων του δέρματος και της επιδερμίδας. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι στη βιομηχανία ομορφιάς, μεγάλες εταιρίες καλλυντικών χρησιμοποιούν παράγωγα σησαμιού σε κρέμες αντιγήρανσης, ενυδατικές ή αντηλιακές, για την ενίσχυση της προστασίας του δέρματος.

Μάθε κι αυτά…

• Οι αρχαίο Ασσύριοι πίστευαν ότι οι Θεοί τους, προτού δημιουργήσουν τον κόσμο, ήπιαν κρασί από σησάμι.
• Στην αρχαιότητα, οι Έλληνες στρατιώτες, είχαν πάντα μαζί τους σπόρους σησαμιού για να διαθέτουν ένα τρόφιμο που θα τους έδιδε υψηλή ενέργεια για να αντεπεξέλθουν σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Οι Ρωμαίοι κατανάλωναν ένα είδος χούμων από σησάμι και κύμινο.
• Το σησάμι είναι από τα πρώτα φυτά που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος για τις διατροφικές ανάγκες του. Σήμερα η χρήση του είναι ευρέως διαδεδομένη τόσο για το φυτικό του έλαιο όσο και για πολλά εκλεκτά εδέσματα μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής.
• Το λάδι από σησάμι είναι ιδιαίτερα σταθερό και ακόμη σε ζεστά κλίματα δεν αποκτά εύκολα ταγκάδα. Η σταθερότητα του λαδιού σησαμιού το καθιστά χρήσιμο όχι μόνο για τη μαγειρική και ζαχαροπλαστική αλλά και για άλλες εφαρμογές που δεν έχουν σχέση με τη διατροφή (φάρμακα, αλοιφές, αισθητική, λιπαντικό).

Ταχίνι: Νηστίσιμο και… εξωτικό 

Το ταχίνι είναι πολτοποιημένο, μη καβουρδισμένο σησάμι, αραιωμένο με λίγο νερό. Και πρόκειται για ένα από τα πιο «ευέλικτα» υλικά για να φτιάξεις νηστίσιμα εδέσματα. Eκτός από τον θρεπτικό του πλούτο, το ταχίνι δίνει εξωτική, πλούσια και ασυνήθιστη νότα σε πάρα πολλά φαγητά. Καταρχήν είναι μια εξαιρετική προσθήκη σε σάλτσες για σαλάτες. Χτυπημένο με λαδολέμονο, π.χ. με λίγη μαύρη ζάχαρη ή μέλι, γίνεται εξαιρετικό ντρέσινγκ. Επομένως, ταιριάζει με όλα όσα ταιριάζει το σησάμι, όπως, π.χ. σε μια μεγάλη ποικιλία ασιατικών γεύσεων: σάλτσα σόγιας, τζίντζερ, σκόρδο, φρέσκο κόλιαντρο, κύμινο, καυτερές πιπεριές τσίλι και άλλα πολλά. Ανάμιξε λοιπόν, το ταχίνι και ορισμένα απ’ αυτά τα υλικά και θα έχεις μια πολύ νόστιμη μαρινάτα για διάφορα μαλάκια και οστρακοειδή, αλλά και για κρέας.

Μάθε περισσότερα για τη διατροφή της νηστείας κάνοντας κλικ εδώ

Νηστεύεις; Διατροφικές παγίδες και χρήσιμα tips