Συναισθηματική Πολυφαγία: Μάθε όλους τους τρόπους για να μπορείς να την ελέγχεις. Η Έλενα Αριστοδήμου με την ομάδα της, από Κλινικούς και Συμβουλευτικούς Ψυχολόγους στο Altius Mind Institute θα σε βοηθήσουν. Κάνε scroll και θα βρεις τις πολύτιμες συμβουλές τους.

Φαντάσου αυτό το σκηνικό… Στέκεσαι στην κουζίνα σου, μετά από μια απαίσια μέρα στη δουλειά. Το αφεντικό σου ανέθεσε κάτι που στην πραγματικότητα έπρεπε να δοθεί  στη συνάδελφο σου. Ακόμη χειρότερα, η αναφορά πρέπει να παραδοθεί την επομένη και δεν έχεις όλες τις πληροφορίες που χρειάζεσαι για να την ολοκληρώσεις. Το μυαλό σου ανατριχιάζει με σκέψεις όπως «Τι κόπανος! Δεν είναι δίκαιο. Πώς πρέπει να το κάνω αυτό;»

Ανοίγεις το ψυγείο και βγάζεις έξω ένα κουτί με παγωτό σοκολάτας. Απλώνεις το χέρι σου για κουτάλι. Η πρώτη μπουκιά είναι καταπληκτική. Ευδαιμονία! Κοιτάζεις έξω από το παράθυρο της κουζίνας και παίρνεις ακόμα μια μπουκιά. Αλλά πριν να το καταλάβεις, το κουτάλι σου ξύνει τον πάτο του κουτιού και νιώθεις ένοχη. Όταν η συνέχεια σκληραίνει, μπορεί να βρεις τον εαυτό σου να στρέφεται στο φαγητό για να νιώσει καλύτερα. Όλοι έχουμε βρει τους εαυτούς μας να απασχολούνται με τη συναισθηματική κατάποση χρησιμοποιώντας το φαγητό για να κατευνάσουμε τον εαυτό μας. Η κατάποση μπορεί να είναι ένας τρόπος για να διαχειριστούμε το στρες ή για να μετριάσουμε άβολα συναισθήματα (όπως η μοναξιά, το άγχος, ο θυμός ή η λύπη). Η τροφή μπορεί να είναι ένας τρόπος για να αυξήσεις την ένταση ευχάριστων συναισθημάτων όπως η ευτυχία ή η άνεση.

Στο σύντομο διάστημα, δουλεύει αρκετά καλά. Το μυαλό σου προσκολλάται στην ιδέα ότι μια συγκεκριμένη τροφή θα σε κάνει να νιώσεις πιο καλά, παίρνεις την τροφή και νιώθεις ήρεμα ή ανακουφισμένα. Ο εγκέφαλος σου μαθαίνει ότι μπορείς να πάρεις μια γρήγορη επιδιόρθωση. Αλλά, όπως πιθανόν να έχεις παρατηρήσει, η  ανακούφιση δεν διαρκεί για πολύ. Νιώθεις ακόμα στρεσαρισμένη σχετικά με τη δουλειά και τώρα έχεις ένα δεύτερο πρόβλημα: Νιώθεις άσχημα για τον εαυτό σου που έχεις φάει όλο αυτό το παγωτό.

Σχεδόν όλοι υποκύπτουμε που και που στη συναισθηματική κατάποση. Αλλά, όταν συμβαίνει τακτικά μπορεί να δημιουργήσει πραγματικά προβλήματα στη ζωή σου. Όταν τρέφεσαι υπερβολικά, συχνά, καταλήγεις στο να κρίνεις τον εαυτό σου σκληρά, υποδεικνύοντας του ότι είσαι αδύναμη ή ότι έχεις έλλειψη θέλησης. Ο κόσμος κάποτε μιλά για το φαγητό σαν ένα τρόπο να ικανοποιήσει την συναισθηματική πείνα, λες και ένα τσουχτερό συναίσθημα λύπης είναι ένα κενό που μπορούμε να το γεμίσουμε με μπισκότα, πατατάκια, κοτόπουλο ή οποιοδήποτε άλλο φαγητό. Και κατά μια έννοια, αυτό είναι αλήθεια. Όμως η συναισθηματική κατάποση δεν είναι απλά να γεμίζεις κάποια μεταφορική κενότητα μέσα σου. Καθοδηγείται από ένα ένστικτο επιβίωσης βαθιά μέσα στον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Τί συμβαίνει όταν τρώμε νόστιμα πιάτα

Όταν τρώμε εύγευστα φαγητά, παίρνουμε μια δόση ντοπαμίνης, τη χημική ουσία που ευθύνεται για να νιώθουμε ηδονή. Οτιδήποτε φαντάζει καλό – λαμβάνοντας ένα γλυκό γραπτό μήνυμα από κάποιο ιδιαίτερο άτομο, απολαμβάνοντας ένα ποτήρι κρασί, κάνοντας σεξ – δίνει το έναυσμα σε αυτόν τον μηχανισμό ανταμοιβής του εγκεφάλου. Όταν χρησιμοποιείς την τροφή για να παρηγορήσεις τον εαυτό σου ή για να παραλύσεις τον συναισθηματικό πόνο, σε τακτική βάση, αυτή η συμπεριφορά μπορεί να κλειδώσει στην ίδια δυναμική «ανταμοιβή = επιβίωση”, που μας οδηγεί προς δραστηριότητες που μας διατηρούν στη ζωή, όπως το σεξ. Ο εγκέφαλος σκέφτεται, εφόσον φαντάζει καλό, πρέπει να είναι σημαντικό για την επιβίωση μου, επομένως καλά κάνω να συνεχίσω να το κάνω. Το αποτέλεσμα είναι ότι μπορεί να προσκολληθείς σε τροφές που βρίσκεις να σε αναπαύουν.

Από την άλλη, όταν κατανοήσεις τον συσχετισμό μεταξύ των συναισθημάτων και της πολυφαγίας, σου ανοίγεται ένας ολόκληρος κόσμος με καινούργιες δυνατότητες. Μπορείς να μάθεις να χειρίζεσαι συναισθήματα με ένα τρόπο που δεν συμπεριλαμβάνει τροφή. Με αυτόν τον τρόπο:

Προσδιόρισε τα συναισθήματα σου & εκφράσου. Το πρώτο βήμα είναι να βάλεις ένα όνομα σε αυτό που αισθάνεσαι. Μετά από εκείνη την απαίσια μέρα στη δουλειά, μπορεί να νιώθεις θυμωμένη. Πιο συγκεκριμένα, νιώθεις δυσαρέσκεια (επειδή στη συνάδελφο σου έπρεπε να ανατεθεί η δουλειά, όχι σε σένα) και εκνευρισμό (επειδή δεν έχεις τα δεδομένα που θα χρειαστείς για να ολοκληρώσεις την αναφορά). Το σώμα σου θα σου δώσει ενδείξεις για τα συναισθήματα σου. Επίσης, θα βοηθούσε να συζητήσεις αυτά που νιώθεις, με ένα υποστηρικτικό φίλο.

Αποδέξου αυτά που νιώθεις. Μην πολεμήσεις τα συναισθήματά σου. Απλά άφησε τα να συμβούν. Πες στον εαυτό σου «είναι εντάξει να νιώθεις θυμωμένη. Ο καθένας θα μπορούσε να ήταν κάτω από αυτές τις συνθήκες».

Διάλεξε πώς να κατευνάσεις τον εαυτό σου. Το μέρος του εγκεφάλου σου που συσχετίζει την τροφή και την επιβίωση, είναι μάλλον πρωτόγονο. Ευτυχώς, υπάρχουν άλλα μέρη του εγκεφάλου – κυρίως ο προμετωπιαίος φλοιός – που είναι ικανά να αναλάβουν μια πιο πλατιά προοπτική. Έτσι, μπορείς να χρησιμοποιήσεις τον «υψηλότερο εγκέφαλο» σου για να αποφασίσεις να κατευνάσεις τα συναισθήματά σου τηλεφωνώντας σε μια φίλη, πηγαίνοντας μια βόλτα ή, αντιθέτως, κάνοντας ένα ζεστό μπάνιο.

Την επόμενη φορά, λοιπόν, που θα βρεις τον εαυτό σου να τρώει μια ολόκληρη σακούλα με πατατάκια, μετά από μια λογομαχία με τον σύντροφό σου, να είσαι ευγενική με τον εαυτό σου. Είναι πιο εύκολο να συγχωρέσεις τον εαυτό σου, όταν δεις την συναισθηματική κατάποση σαν θέμα χημείας του εγκεφάλου και όχι προσωπικής αδυναμίας. Είναι σημαντικό να μην κρίνεις τον εαυτό σου για συμπεριφορές συναισθηματικής κατάποσης. Όταν το κάνεις αυτό, δημιουργούνται περισσότερα συναισθήματα και  μπορεί να πιαστείς μέσα σε ένα φαύλο κύκλο. Όταν το σκέφτεσαι σαν ένα κύκλωμα «κατάποσης-ανταμοιβής-περισσότερης κατάποσης», μπορεί να σε βοηθήσει να απομακρυνθείς από το φταίξιμο του εαυτού σου και να σου δώσει δύναμη να κάνεις μια διαφορετική επιλογή.

More info

Η Έλενα Αριστοδήμου με την ομάδα της, Κλινικοί και Συμβουλευτικοί Ψυχολόγοι που στεγάζονται στο Altius Mind Institute, έχουν θέσει τον άνθρωπο στο επίκεντρο της ύπαρξής του και της ζωής του. Όχι μόνο υιοθετούν απόλυτα τις αρχές της ίσης μεταχείρισης, των ίσων ευκαιριών, καθώς και της ισότιμης πρόσβασης στην υγεία, αλλά έχουν ως απόλυτη και αδιαπραγμάτευτη αξία τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, απαλλαγμένης από κάθε μορφή διάκρισης, βίας και κακοποίησης. Αν θέλεις να μάθεις περισσότερα μην διστάσεις να τους αναζητήσεις στα Social Media: @altiusmindinstitute & @aristodemou.elena και το Website www.altiusmindinstitute.com

Elena Aristodemou

Altius Mind Institute

info@altiusmindinstitute.com