Χθες μιλήσαμε για το παπουτσόσυκο… Και σήμερα με την βοήθεια της Κλινικής Διαιτολόγου Δρ. Ελένης Π. Ανδρέου συνεχίζουμε να διερευνούμε ακόμη περισσότερο τις ευεργετικές ιδιότητες του.

Παπουτσόσυκο & η ιαματική αξία του 

Δίαιτες υψηλές σε φυλλικό οξύ, β-καροτένιο και βιταμίνη C μειώνουν την ομοκυστεΐνη, ουσία της οποίας η συσσώρευση προκαλεί βλάβες στα αγγεία και αυξάνει τον κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικό επεισόδιο. Επίσης, η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνη Β6, μεταξύ των οποίων και τα παπουτσόσυκα/φραγκόσυκα, βοηθά στο να διατηρούνται χαμηλά τα επίπεδα της ομοκυστεΐνης (η βιταμίνη Β6 συμβάλλει στη σύνθεση των πρωτεϊνών, του γενετικού υλικού, των νευροδιαβιβαστών και στην προστασία κατά του καρκίνου).Η κατανάλωση τροφίμων πλούσιων στη β -καροτενη και β-κρυπτοξανθίνη, που βρίσκεται στα φραγκόσυκα, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα. Μελέτη έδειξε ότι όσοι κατανάλωναν τα περισσότερα τρόφιμα πλούσια σε κρυπτοξανθίνη παρουσίαζαν 27% μικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του πνεύμονα. Τα παπουτσόσυκα/φραγκόσυκα μπορούν να δράσουν προστατευτικά και στην εμφάνιση καρκίνου του κόλον ή άλλων νοσημάτων του εντέρου, μέσω της ευεργετικής επίδρασης στο έντερο των αδιάλυτων διαιτητικών ινών του.

Το παπουτσόσυκο βοηθάει και στη μείωση της χοληστερόλης

Ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι το παπουτσόσυκο/φραγκόσυκο βοηθάει στη μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης και για την καταπολέμηση μολύνσεων από ιούς. ‘Ερευνα δείχνει ότι η κατανάλωση φραγκόσυκου καθημερινά για 4 εβδομάδες, μειώνει τη συνολική χοληστερίνη, τη χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη (LDL ή «κακή») χοληστερόλη και τα επίπεδα τριγλυκεριδίων σε άτομα με υψηλή χοληστερόλη. Το φραγκόσυκο έχει την ιδιότητα τρώγοντας το πριν από την κατανάλωση αλκοόλ να μειώνει μερικά συμπτώματα του όπως ναυτία, ανορεξία, και ξηροστομία. Ωστόσο, αυτό δεν φαίνεται να μειώνει άλλα συμπτώματα όπως πονοκέφαλο, ζάλη και διάρροια.

Η επίδρασή του παπουτσόσυκου στο σακχαρώδη διαβήτη

Οι ερευνητές έχουν επικεντρωθεί στη μελέτη της επίδρασής του παπουτσόσυκου και στο σακχαρώδη διαβήτη. Σε πιλοτική έρευνα, του πανεπιστημίου της Βιέννης, βρέθηκε ότι τα υπογλυκαιμικά επεισόδια που παρουσιάζονται μετά την κατανάλωση παπουτσόσυκων/φραγκόσυκων οφείλονται στην πηκτίνη που περιέχουν. Τα 100 γραμμάρια παπουτσόσυκα/φραγκόσυκα έχουν χαμηλό Γλυκαιμικό Δείκτη (ΓΔ-7) και χαμηλό Γλυκαιμικό Φορτίο(ΓΦ-0.42).

Ο γλυκαιμικός δείκτης (ΓΔ) είναι μια έννοια που μας δείχνει πόσο αυξάνουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, 2 με 3 ώρες μετά την κατανάλωση ενός τροφίμου που περιέχει 50 γραμμάρια υδατάνθρακες, σε σύγκριση με ένα τρόφιμο αναφοράς (γλυκόζη ή λευκό ψωμί). Το γλυκαιμικό φορτίο( ΓΦ) αναφέρεται στην ποσότητα των υδατανθράκων που καταναλώνει ένα άτομο σε συνδυασμό με τον γλυκαιμικό δείκτη.  Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τρόφιμο με χαμηλό ΓΔ αν καταναλωθεί σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να έχει υψηλό γλυκαιμικό φορτίο. Αντίστοιχα τρόφιμο με μέτριο ή υψηλό ΓΔ αν καταναλωθεί σε μικρή ποσότητα θα έχει χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο.Τρόφιμα με υψηλό ΓΔ προκαλούν άμεση αντίδραση της ινσουλίνης με αποτέλεσμα την απότομη και μεγάλη αύξηση του σακχάρου στο αίμα. Αντίθετα τρόφιμα χαμηλού ΓΔ λόγω της αργής πέψης και απορρόφηση τους, αυξάνουν σταδιακά τα επίπεδα ινσουλίνης και το σάκχαρο στο αίμα, και έτσι συμβάλουν σε καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο στους διαβητικούς. Έχει φανεί ότι έχουν αποδεδειγμένα οφέλη για την υγεία καθώς συμβάλουν σε μείωση των λιπιδίων του ορού σε ασθένειες με υπερλιπιδαιμία, έχουν συνδεθεί με υψηλότερα επίπεδα συγκεντρώσεων HDL-χοληστερόλης και μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη και καρδιαγγειακών παθήσεων. Τέλος συντελούν θετικά στη μείωση του βάρους, καθώς βοηθούν στον έλεγχο της όρεξης και επιβραδύνουν την πείνα.

Κατάταξη τροφίμων ανάλογα ΓΔ- ΓΦ

Τα περισσότερα είδη τους περιέχουν ποικιλία αλκαλοειδών και μεγάλη ποικιλία φυτοχημικών ουσιών. Είναι πλούσια σε φλαβονοειδή όπως η καμφερόλη, η κερκετίνη, η καρκισίνη και άλλα. Τα φλαβονοειδή αυτά έχουν βρεθεί ότι προλαμβάνουν το αντιοξειδωτικό στρες και προστατεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ευεργετική και η επίδρασή τους στους αθλητές, αφού μειώνουν τον χρόνο αποκατάστασης των μυών, καθώς και τον πόνο στους μυς μετά την προπόνησή τους.Η περιεκτικότητά τους σε μπεταλαΐνη τα καθιστά ισχυρά όπλα ενάντια σε φλεγμονώδεις νόσους, όπως το άσθμα και διάφοροι τύποι αρθρίτιδας. Επίσης, η υψηλή περιεκτικότητά τους σε βιταμίνη Α, βοηθά στην καλή υγεία των ματιών και της επιδερμίδας και γενικότερα προάγει τον σχηματισμό ισχυρού συνδετικού ιστού στο πεπτικό και ουροποιητικό σύστημα. Ακόμη, η περιεκτικότητά τους σε ασβέστιο και άλλα μέταλλα μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της εμφάνισης οστεοπόρωσης.  Τα άνθη και τα φύλλα χρησιμοποιούνται ως διουρητικά, αντισπασμωδικά, αντιδιαρροϊκά, αιμολυτικά, καθώς για την καταπολέμηση της ψαμμίασης (άμμος στα νεφρών) και της νεφρίτιδας.

Φραγκόσυκο παρενέργειες 

Το φραγκόσυκο είναι ασφαλές όταν καταναλώνεται ως φρούτο. Τα φύλλα και τα άνθη του φραγκόσυκου είναι επίσης ασφαλή όταν λαμβάνονται από το στόμα σε μορφή τυποποιημένου εκχυλίσματος φραγκόσυκου σε συνιστώμενες ποσότητες και για σύντομο χρονικό διάστημα. Σε σπάνιες περιπτώσεις το φραγκόσυκο μπορεί να προκαλέσει κάποιες παρενέργειες, όπως ήπια διάρροια, ναυτία, αυξημένη ποσότητα και η συχνότητα των κοπράνων, φούσκωμα και κεφαλαλγία.

More info

H Δρ Ελένη Π. Ανδρέου, RDΝ, LD είναι Κλινική Διαιτολόγος και Πρόεδρος Συνδέσμου Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου (Συ.Δι.Κυ.) και Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πανεπιστήμιου Λευκωσίας. Εάν θέλεις να επικοινωνήσεις  μαζί της θα την βρεις στο τηλ.: 22452288 ή με email στο eandreou@eleniandreou.diet

Βιβλιογραφία

Gouws CA, Georgousopoulou EN, Mellor DD, McKune A, Naumovski N.Medicina (Kaunas). Effects of the Consumption of Prickly Pear Cacti (Opuntia spp.) and its Products on Blood Glucose Levels and Insulin: A Systematic Review. 2019 May 15;55(5):138. doi: 10.3390/medicina55050138.