Σαμπάνια: Η «οικοδέσποινα» της γιορτής

Η σαμπάνια είναι σίγουρα, ένα από τα πιο συναρπαστικά κρασιά του κόσμου. Διαχρονική, εκλεπτυσμένη, πρωταγωνίστρια της γιορτής και της χαράς, με μεγάλη ιστορία και αίγλη, η αυθεντική σαμπάνια εξακολουθεί να αποτελεί… ένδειξη πολυτέλειας, όπου σερβίρεται. Μάθε τώρα πως θα την απολαύσεις στο έπακρο.

Με γαλλική καταγωγή, η σαμπάνια κατάφερε γρήγορα να κατακτήσει όλο τον κόσμο. Το κόστος της όμως παραμένει ιδιαίτερα υψηλό και η ίδια πλέον έχει να ανταγωνιστεί τα φθηνά υποκατάστατα που κυκλοφορούν ευρύτατα στην αγορά. Όπως και να έχει, η ίδια εξακολουθεί να διατηρεί την ακαταμάχητη γοητεία της, να ευφραίνει τους πιο απαιτητικούς ουρανίσκους και να… «αφρίζει» ευχάριστα σε κάθε εξαιρετική περίσταση. Ας γνωρίσουμε καλύτερα την φινετσάτη «champagne».

Σαμπάνια: Ένα όνομα, μια ιστορία

Το χαρακτηριστικό «ποπ» του φελλού, σηματοδοτεί την έναρξη της γιορτής και ο αφρώδης οίνος ξεκινάει να ρέει άφθονος. Τώρα είναι η στιγμή για να μάθεις αναλυτικά την ιστορία της: Στις αρχές του 18ου αιώνα, η σαμπάνια χρησιμοποιήθηκε ως βασιλικό ποτό στα ανάκτορα και έκτοτε παρέμεινε συνδεδεμένη άρρηκτα με τις μεγάλες εκδηλώσεις και τους λαμπρούς εορτασμούς. Όταν αγοράζουμε λοιπόν, μια σαμπάνια, δεν αγοράζουμε μια συνηθισμένη φιάλη αφρώδους οίνου. Ουσιαστικά επενδύουμε στην ιστορία. Τα κρασιά από την περιοχή της Καμπανίας στη βόρεια Γαλλία, ήταν ήδη γνωστά από τη ρωμαϊκή περίοδο. Οι Ρωμαίοι ήταν οι πρώτοι που είχαν φυτέψει αμπέλια στην οινοπαραγωγική αυτή περιοχή της Γαλλίας. Όταν οι αμπελώνες έγιναν τμήμα της εκκλησιαστικής περιουσίας, οι μοναχοί ξεκίνησαν να εκπαιδεύονται στην παραγωγή κρασιού, που επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Η τέχνη της παραγωγής της σαμπάνιας τοποθετείται χρονικά, στο τέλος του 17ου αιώνα και αποδίδεται στον Dom Perignon (Ντομ Πιέρ Περινιόν  1638-1715), έναν Βενεδικτίνο μοναχό του Αβαείου του Ωτβιλιέ, ο οποίος ανακάλυψε τυχαία τη μέθοδο παραγωγής ενός νέου τύπου κρασιού με φυσαλίδες. Για την ιστορία σας λέμε ότι η δημιουργία της πρώτης σαμπάνιας χρονολογείται στις 4 Αυγούστου του 1693. Επομένως, αγοράζοντας γαλλική σαμπάνια ξέρουμε καλά ότι επιλέγουμε υψηλή ποιότητα, εκλεπτυσμένη γεύση και διαχρονικότητα, που υπερτερεί από όλα τα υπόλοιπα αφρώδη κρασιά…

Σαμπάνια: Με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης

Η αυθεντική σαμπάνια παράγεται αποκλειστικά και μόνο, στην περιοχή της Καμπανίας. Είναι μια μικρή περιοχή, αλλά η γη της είναι ιδιαίτερα ακριβή. Το κλίμα στην περιοχή είναι αρκετά ψυχρό. Αφενός το κρύο ευνοεί την δευτερογενή ζύμωση των σταφυλιών, που είναι και η κύρια αιτία για τη δημιουργία των χαρακτηριστικών φυσαλίδων, αφετέρου φύονται περιορισμένες-ελάχιστες- ποικιλίες σταφυλιών στην περιοχή. Συγκεκριμένα ευδοκιμούν οι ποικιλίες Chardonnay, Pinot Noir και Pinot Meunier. Λόγω της φήμης της αυθεντικής σαμπάνιας πολλά αφρώδη κρασιά ανά τον κόσμο έχουν καταχραστεί την ονομασία της, παρόλο που η ονομασία προέλευσης και το όνομά της είναι προστατευόμενα. Οι προϋποθέσεις παραγωγής ενός αφρώδους οίνου, αλλά και η προέλευσή του (από την ομώνυμη οινοπαραγωγό περιοχή της Γαλλίας) θα πρέπει να είναι συγκεκριμένες για να μπορεί να φέρει τον τίτλο σαμπάνια. Δε λείπουν βέβαια και εκείνες οι χώρες που παράγουν φθηνά υποκατάστατα της σαμπάνιας, τα οποία φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη ζήτηση, ιδίως σε περιόδους κρίσης.

Η σαμπάνια και η μέθοδος της παραγωγής της

Η παραδοσιακή μέθοδος παραγωγής της σαμπάνιας λέγεται «Methode Champenoise». Πρόκειται για ιδιαίτερα χρονοβόρα διαδικασία που γίνεται σε δύο φάσεις. Η αρχική ζύμωση γίνεται μέσα στα βαρέλια χάλυβα και ακολουθεί η δευτερογενής ζύμωση μέσα στην φιάλη, με την προσθήκη μαγιάς και ζάχαρης (είναι η διαδικασία κατά την οποία ο μούστος μετατρέπεται σε κρασί). Ακολουθεί η ωρίμανση, το «κοσκίνισμα», η απελευθέρωση περιττών ουσιών και η δοσομέτρηση. Στη συνέχεια, επικολλώνται οι ετικέτες και οι σαμπάνιες είναι έτοιμες για την αγορά.

 Πως θα την απολαύσεις

Η εμφάνιση και μόνο της σαμπάνιας δημιουργεί γιορτινή ατμόσφαιρα και διάθεση.

  • Οι ξηρές σαμπάνιες σερβίρονται συνήθως σαν απεριτίφ ή μαζί με το φαγητό και οι ημίγλυκες με το επιδόρπιο – χωρίς να είναι απόλυτος κανόνας. Κι αυτό, γιατί η πλειοψηφία του κόσμου προτιμά πάντα την ξηρή σαμπάνια.
  • H σαμπάνια σερβίρεται κρύα – όχι όμως υπερβολικά παγωμένη. Την βάζεις λοιπόν, στο ψυγείο 1- 1½ ώρα πριν τη σερβίρεις, ή σε σαμπανιέρα με παγάκια για ½ ώρα.

  • Το άνοιγμα του μπουκαλιού πρέπει να είναι προσεκτικό, αθόρυβο και «στεγνό». Να μη χαθεί ούτε σταγόνα από τον πολύτιμο αφρό. Κόβεις το καψούλι και χαλαρώνεις προσεκτικά το συρμάτινο δέσιμο.
  • Με το ένα χέρι κρατάς σταθερό το φελλό και με το άλλο στρίβεις αργά- αργά το μπουκάλι. Θα αισθανθείς την πίεση στο χέρι σου και θα ελέγξεις την σταδιακή απελευθέρωσή του για να μην ξεχειλίσει ο αφρός.

  • Ρίχνεις τις πρώτες γουλιές σ’ ένα ποτήρι κι αρχίζεις το σερβίρισμα βάζοντας σταδιακά στα ποτήρια για να μη χυθεί το ακριβό κρασί στο τραπεζομάντιλο.
  • Τη σερβίρεις σε ψηλά κυλινδρικά ποτήρια, τα flutes- απόφυγε τις πλατύστομες κούπες- γιατί έτσι δε χάνει πολλές φουσκάλες και μένει «ζωντανή» για περισσότερη ώρα.

Και καλή απόλαυση!

MadameLeFo