Υπάρχουν στιγμές που, όπως έγραψε η Ελένη Ξένου, στερεύουμε από λέξεις… Η Αλεξία δεν είναι πια μαζί μας… Με μια συγκινητική ανάρτηση για την αδελφή της, η Μαρία Παπαλαζάρου- Φράγκου, ανακοίνωσε τον άδικο χαμό της ταλαντούχας σκηνοθέτιδας… Η Αλεξία Παπαλαζάρου άφησε πίσω της σημαντικό έργο, και το πολιτιστικό σκηνικό του τόπου μας είναι από χθες πιο φτωχό… Ότι και να πει κανείς για την Αλεξία είναι λίγο… Στο καλό Αλεξία… Ήσουν αγέρωχη μέχρι το τέλος…  

Ήσουν γενναία και πάλεψες μέχρι την τελευταία στιγμή….

«Από σήμερα το μεσημέρι, η αγαπημένη μας αδελφή Αλεξία δεν είναι πια μαζί μας. Πέταξε για αλλού• εκεί  που οι γενναίοι στήνουν χορό και η Αλεξία μας θα πάρει μια θέση ανάμεσά τους. Γιατί δεν φοβήθηκε ποτέ. Πάλεψε ως το τέλος. Δεν είπε ποτέ «γιατί εγώ» αλλά πάντα «όλα καλά· όλα καλά θα πάνε».  Την περιμένει η όλο τρυφερότητα αγκαλιά του παπά μας Παπαλάζαρου  και το γλυκό φιλί της μάνας παπαδιάς μας. Τής κρατούν το χέρι ο Κυριάκος μας και ο Σωτήρης μας και όλοι μαζί χαμογελούν από ψηλά για να δίνουν σε όλους εμάς κουράγιο. Αυτό έκανε  η Αλεξία μας όλα τούτα τα χρόνια της δοκιμασίας της. Μας έδινε δύναμη με τη δύναμη της και θάρρος από το θάρρος της. Στο καλό όμορφη μας. Θα σε αγαπάμε πάντα και πάντα θα’σαι  στην καρδιά, στη ψυχή  και στο μυαλό μας. Θα είσαι παντοτινά ένα παράδειγμα πίστης, δύναμης και ελπίδας!». Μ’ αυτή την συγκινητική ανάρτηση η αδελφή της, η Μαρία Παπαλαζάρου- Φράγκου, ανακοίνωσε τον άδικο χαμό της ταλαντούχας σκηνοθέτιδας… Και ακολούθησε ένας καταιγισμός αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ο ΘΟΚ αποχαιρετά την Αλεξία 

«Με λένε Αλεξία Παπαλαζάρου. Είμαι σκηνοθέτης θεάτρου και από το 2017 είμαι καρκινοπαθής. Μάιος του 2017, διαγνώστηκα με καρκίνο στο στήθος. Έκανα μαστεκτομή. Το πρωί χημειοθεραπεία, το βράδυ πρόβες στο θέατρο. Νοέμβριος 2021, καρκίνος στον πνεύμονα. Το πρωί χημειοθεραπείες και ακτινοθεραπείες, το βράδυ πρόβες στο θέατρο. Οκτώβρης 2022, καρκίνος στον εγκέφαλο. Πέντε ώρες χειρουργείο, σε δέκα μέρες επιστροφή για πρόβες στο θέατρο. Το πρωί οι πιο δύσκολες ακτινοθεραπείες, το βράδυ πρόβες στο θέατρο. 2022-2025 μεταστάσεις στον εγκέφαλο. Οι θεραπείες συνεχίζονται και εγώ συνεχίζω να δουλεύω στο θέατρο».

«Με θλίψη όλοι εμείς στο Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου αποχαιρετούμε την αγαπημένη μας Σκηνοθέτιδα, Δασκάλα θεάτρου, Εμψυχώτρια, Σύμβουλο Θεατρικής Γραφής, Αλεξία Παπαλαζάρου. Η Αλεξία δεν ήταν απλώς ένας αγαπημένος άνθρωπος του θεάτρου ή μία συνεργάτις. Η Αλεξία ήταν το ήθος που θέλουμε στο θέατρο. Με εξαιρετική αίσθηση του «σωστού» και του «λάθους» στο θέατρο, συνόδευσε εκατοντάδες ανθρώπους στα ωραία μονοπάτια της υποκριτικής, των παραστατικών τεχνών, της θεατρικής γραφής. Από τα μικρά παιδιά, τα βλαστάρια της στο θεατρικό της εργαστήρι, μέχρι τα μεγάλα παιδιά που δουλεύουν στο θέατρο για χρόνια, η Αλεξία έδειχνε τον δρόμο της ανθρωπιάς, της δύναμης, της σχεδόν μονομανής αποφασιστικής επιδίωξης που βασανίζει τους ανθρώπους του θεάτρου: «να κάνουμε θέατρο».«Φεύγω από το Ογκολογικό παίρνοντας παράταση ζωής. Φεύγω σχεδόν χαρούμενη που δεν σταμάτησα να αγαπώ τη ζωή, να ονειρεύομαι, να βάζω νέους στόχους. Γίναμε φιλαράκια με τον καρκίνο. Περπατάμε μαζί. Εγώ με το μπαστούνι μου, εκείνος με σθένος και πορευόμαστε. Το αποδέχτηκα. Όπλο μου η επιστήμη. Οι γιατροί μου που την υπηρετούν, οι νοσοκόμοι, ο ΠΑΣΥΚΑΦ που μας στηρίζει. Η 20χρονη κόρη μου, οι φίλοι καρδιάς, η οικογένειά μου, οι δικοί μου άνθρωποι, τα παιδιά μου – οι μαθητές μου, τα δύο υπέροχα σκυλιά μου. Με όλους αυτούς μαζί συνεχίζω να ζω και να είμαι δυνατή.», λόγια της ίδιας σε ομιλία της τον Φεβρουάριο του 2025.

Τελευταία πράξη της συνεργασίας της με τον ΘΟΚ ήταν το εργαστήρι «[Δεν είναι μόνο] Λόγια στο χαρτί» από το οποίο προέκυψαν 13 νέα θεατρικά έργα. Οι αναγνώσεις προγραμματίστηκαν για τον Οκτώβριο, μα δεν έγιναν, γιατί όλοι θέλαμε την Αλεξία εκεί. Δυστυχώς, δεν τα καταφέραμε. Η Αλεξία Παπαλαζάρου έφυγε μαχήτρια και φωτεινή.

Σύσσωμη η θεατρική κοινότητα, οι άνθρωποι του ΘΟΚ, συνεργάτες και φίλοι της Αλεξίας, εκφράζουν τη βαθειά τους λύπη για την απώλειά της και συλλυπούνται την οικογένεια της. Το κενό δυσαναπλήρωτο.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου θα ανακοινώσει τις ενέργειες μέσω των οποίων θα τιμηθεί η μνήμη της».

Το ΚΚΔΙΘ αποχαιρετά την Αλεξία Παπαλαζάρου

Με βαθιά θλίψη, το Κυπριακό Κέντρο Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (ΚΚΔΙΘ) αποχαιρετά τη φίλη, συνάδελφο και συνεργάτιδα Αλεξία Παπαλαζάρου, μια φωτεινή, δημιουργική και ακούραστη δημιουργό, η οποία αφήνει ανεξίτηλο αποτύπωμα στο κυπριακό θέατρο. Η Αλεξία υπηρέτησε με αφοσίωση, πάθος και όραμα την τέχνη του θεάτρου, τόσο ως σκηνοθέτιδα όσο και ως δημιουργός που πίστευε βαθιά στη δύναμη του λόγου και της συλλογικής δημιουργίας. Με τη γενναιοδωρία και τη διορατικότητά της, ενέπνευσε συνεργάτες και μαθητές, καλλιεργώντας γόνιμους διαλόγους και ανοίγοντας δρόμους για τη θεατρική δημιουργία και τη νέα θεατρική γραφή.

Υπήρξε από τους πρώτους και θεμελιώδεις υποστηρικτές της θέσπισης του προγράμματος PLAY, ενός θεσμού που καθιέρωσε το ΚΚΔΙΘ σε συνεργασία με τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου για την ανάπτυξη της κυπριακής θεατρικής γραφής. Στο πλαίσιο των προγραμμάτων PLAY/PLAY ON! (2012-2021), υπήρξε μέλος των ομάδων συμβούλων και επεξεργασίας κειμένου, συμβάλλοντας με τη γνώση και την ευαισθησία της στην ανάπτυξη δεκάδων νέων έργων. Στην πιο πρόσφατη διοργάνωση, PLAY#5 – PLAY again (2021), υπέγραψε τη σκηνοθετική επιμέλεια σκηνοθετημένων αναγνώσεων κυπριακών θεατρικών έργων, ενισχύοντας έτσι έμπρακτα τη φωνή των νέων δημιουργών και τη διαμόρφωση μιας θεατρικής ταυτότητας βαθιά ριζωμένης στην κυπριακή εμπειρία.

Παρά τις δυσκολίες της προσωπικής της πορείας, η Αλεξία συνέχισε να εργάζεται, να δημιουργεί και να εμπνέει με δύναμη ψυχής, μετατρέποντας κάθε δοκιμασία σε πράξη καλλιτεχνικής και ανθρώπινης γενναιοδωρίας. Το έργο και το παράδειγμά της θα παραμείνουν πηγή έμπνευσης για όλους και όλες που υπηρετούν το κυπριακό θέατρο.

Το Κυπριακό Κέντρο Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια, τους φίλους και τους συνεργάτες της Αλεξίας Παπαλαζάρου και τιμά τη μνήμη και την ανεκτίμητη προσφορά της.

Αποχαιρετιστήριο από την Δραματική Σχολή του Βλαδίμηρου Καυκαρίδη

Οι συνάδελφοί της από την Δραματική Σχολή του Βλαδίμηρου Καυκαρίδη έγραψαν: «Αγαπημένη μας… Δεν έχουμε λόγια… Τιμή μας που συνεργαστήκαμε μαζί σου. Υπήρξες για εμάς παράδειγμα πίστης, δύναμης και ελπίδας, μια ανεξίτηλη πηγή έμπνευσης και δημιουργίας. Το ευχαριστώ από το προσωπικό, τους συναδέλφους και τους μαθητές σου είναι πολύ λίγο… Καλό σου ταξίδι στο αιώνιο φως… Θα σε θυμόμαστε πάντα με απεριόριστη ευγνωμοσύνη και αγάπη. Τα θερμά μας συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους δικούς σου ανθρώπους.»

Ποιά ήταν η Αλεξία Παπαλαζάρου

H Aλεξία Παπαλαζάρου γεννήθηκε στην Πάφο, περήφανη κόρη του Παπαλάζαρου και της Αγαθονίκης. Σπούδασε Σκηνοθεσία Θεάτρου στο Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου και Κινηματογράφου «Κρέστιο Σαράφοβ» στη Βουλγαρία (1986 – 1993). Συνεργάστηκε με τον ΘΟΚ, το Θέατρο ΕΝΑ, το Θέατρο Διόνυσος, την ΕΘΑΛ και το Θέατρο ΑντίΛογος. Το 2002 ίδρυσε το Ανοιχτό Θέατρο, στην Βασιλείου Βουλγαροκτόνου, δίνοντας ζωή στην παλιά Λευκωσία. Υπήρξε η παραγωγός όλων των παραστάσεών του και σκηνοθέτησε για την παιδική του σκηνή τα έργα: «Ελίζα» (2002), «Ο άρχοντας των μάγων» (2004), «Ο χρωμοφάγος» (2005), και «Το αγόρι με τη βαλίτσα» (2008). Στην Κεντρική Σκηνή του Ανοιχτού Θεάτρου σκηνοθέτησε τα έργα: «Ένα συνηθισμένο θαύμα» (2003), «Μόλις χώρισα» (2004), «Νόρμαν» (2006), «Να ζει κανείς ή να μη ζει;» (2007).

Το 2002 λειτούργησε θεατρικά εργαστήρια για παιδιά και ενήλικες και υπήρξε συνεργάτις του θεατρικού ομίλου του Πανεπιστημίου Κύπρου. Το 2010 -2012 συνεργάστηκε με την ηθοποιό και θεατρική συγγραφέα Χρύσα Σπηλιώτη σε εργαστήρια θεατρικής γραφής με στόχο την συγγραφή και προώθηση του κυπριακού έργου, φέρνοντας καινούριο αέρα στη θεατρική γραφή του τόπου.

Με τον ΘΟΚ συνεργάστηκε στις παραγωγές: «Το Γατάνιν» (2025), «Ρώτα με όταν ξυπνήσω» (2022), «Η μικρή μας πόλη» (2020, εγκαινιάζοντας έτσι τη Σκηνή Εκτός Έδρας αλλά και την επαναλειτουργία των θεάτρων μετά την καραντίνα του Κορωνοϊού), «Harper Regan» (2015), «Οικογένεια Νώε» (2012), «Το σκλαβί» (2007), «Το όνειρο του δράκου» (2001), «Στη χώρα του Πήτερ Παν» (2001), «Ειρήνη» (1998), «Το βασιλόπουλο της βενεδιάς» (1997), «Λυσιστράτη» (1997), «Ο Σπανός τζι’ οι σαράντα δράτζιοι» (1997).

Η Αλεξία Παπαλαζάρου υπήρξε επίσης βασικό μέλος της ομάδας Συμβούλων που εργάστηκαν από την αρχή για την εδραίωση του θεσμού PLAY (ΘΟΚ-ΚΚΔΙΘ) για την ανάδειξη της θεατρικής γραφής, βοηθώντας να εδραιωθεί ο θεσμός που έφερε την αλλαγή στην προσέγγιση του κυπριακού θεατρικού έργου.

Αλεξία Παπαλαζάρου & «Η μάνα του»

Σταθμό αποτέλεσε η παράσταση του έργου του Μιχάλη Παπαδόπουλου «Η μάνα του» (2023), από το Θέατρο ΑντίΛογος, στην οποία η ίδια ερμήνευσε και σκηνοθέτησε, την κατατρεγμένη ζωή της οικογένειάς της και την ιστορία των δολοφονημένων αδελφών της.

Η Αλεξία Παπαλαζάρου υπήρξε μία από τις πιο τρυφερές και γενναιόδωρες φωνές που πρωτοστάτησαν στο θέατρο για παιδιά και εφήβους. Πίστεψε βαθιά στην αναγκαιότητά του, αναδεικνύοντας στη σκηνή τη θεματολογία, τη γλώσσα και τη φαντασία των μικρών και νεαρών θεατών.

Φωτογραφίες: Αρχείο ΘΟΚ & Social Media της Αλεξίας Παπαλαζάρου