Σχολική τσάντα; Μεγάλη και σοβαρή… υπόθεση. Λίγο πριν να χτυπήσει το πρώτο κουδούνι, κάθε χρόνο τέτοια εποχή όταν έρχεται η ώρα για τη νέα σχολική τσάντα των παιδιών σας, προβληματίζεστε. Και επειδή λέγονται πολλά για την επίδρασή της στον αναπτυσσόμενο σκελετό τους, ρίξτε μια ματιά στις πολύτιμες συμβουλές που ακολουθούν.

Σχολική τσάντα και επιλογή

Οι ειδικοί επιβεβαιώνουν ότι η σχολική τσάντα από μόνη της – ακόμα και με βαρύ περιεχόμενο- δεν προκαλεί σκολίωση και άλλες σκελετικές παραμορφώσεις. Σε περίπτωση όμως, που ένα παιδί έχει μικρή προδιάθεση για οσφυαλγία ή η ανάπτυξή του υπολείπεται ελαφρώς ή εάν υπάρχει κάποια άλλη λανθάνουσα πάθηση του μυοσκελετικού, υπάρχει πιθανότητα εμφάνισης κόπωσης στα μυοσυνδεσμικά στοιχεία της σπονδυλικής στήλης (πολλές φορές και των άκρων) και εμφάνιση ηπίων μορφών οσφυαλγίας (πόνος στη ράχη και τη μέση). Επομένως, η προσεκτική επιλογή της σχολικής τσάντας, ο τρόπος που τοποθετούνται τα βιβλία στο εσωτερικό της και το πως τη μεταφέρει το παιδί, προλαμβάνουν την εμφάνιση καταπόνησης της σπονδυλικής στήλης, ειδικά στις πρώτες τάξεις του δημοτικού.

Σχολική τσάντα και επίσημες οδηγίες

Η σχολική τσάντα ενοχοποιείται για την εμφάνιση της σκολίωσης στα παιδιά και γι’ αυτό δεν πρέπει να είναι βαριά, ούτε να κρατιέται με λάθος τρόπο. Έρευνες έδειξαν ότι τα λάθη που γίνονται συστηματικά με τη σχολική τσάντα, αυξάνουν κατά 50% την πιθανότητα να εμφανιστεί σκολίωση στους μαθητές ή να επιδεινωθεί η προϋπάρχουσα ιδιοπαθής σκολίωση. Οι επίσημες οδηγίες λένε ότι, το  βάρος της σχολικής τσάντας πρέπει να είναι λιγότερο από το 10% του σωματικού βάρους του παιδιού. Έτσι,  ένα παιδί του δημοτικού που ζυγίζει 30 κιλά μπορεί να σηκώνει λιγότερο από 3 κιλά στη σχολική του τσάντα. Είναι λάθος παιδιά που ζυγίζουν γύρω στα 30 κιλά να κρατούν τσάντες, που φτάνουν τα 7-8 κιλά.

Σχολική τσάντα και κριτήρια επιλογής

♦ Nα μεταφέρεται με ιμάντες από την πλάτη, να διαθέτει εύκαμπτο σκελετό και, καλύτερα, να υπάρχει ζώνη που την δένει στη μέση, ώστε μέρος του βάρους της να στηρίζεται και στη λεκάνη του παιδιού, αντί να φορτίζει μόνο τους ώμους και τη σπονδυλική στήλη.

♦ Οι τιράντες της να ρυθμίζονται και να υπάρχει ειδικό υλικό στο σημείο που ακουμπάει η τσάντα στην πλάτη του παιδιού.

♦ Μην επιδιώκετε να βγάλει το παιδί όλες τις τάξεις με μία τσάντα (για να κάνετε οικονομία). Η σχολική τσάντα πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στο μέγεθος του παιδιού.♦ Να έχει ξεχωριστούς χώρους, για να «πακετάρεται»  σωστότερα και ενσωματωμένους τροχούς (τροχήλατη) για να μεταφέρεται ευκολότερα.

♦ Τα παιδιά επηρεάζονται από τη μόδα της εποχής. Γι’ αυτό πάτε μαζί για να αγοράσετε σχολική τσάντα. Αν η τσάντα τους δεν είναι της «μόδας» μπορεί να αντιδράσουν και να την μεταφέρουν π.χ. στον έναν ώμο. Αυτή η συνήθεια, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα.

Σωστή τοποθέτηση του περιεχομένου

♦ Τοποθετήστε τα βαρύτερα αντικείμενα πιο κοντά στην πλάτη του παιδιού (έτσι το βάρος τους εκμηδενίζεται) και τα ελαφρύτερα στις άκρες. Σε αντίθετη περίπτωση, το κέντρο βάρους του φορτίου της τσάντας μεταφέρεται μακρύτερα από τη σπονδυλική στήλη του παιδιού και προκαλεί μεγαλύτερες καταπονήσεις στην πλάτη.

♦ Σιγουρευτείτε ότι τα αντικείμενα δεν μετακινούνται μέσα στην τσάντα του παιδιού, όταν κινείται. (Χρησιμοποιήστε τις θήκες της τσάντας.)

♦ Επίσης, τα παιδιά να αποφεύγουν να βάζουν στη σχολική τσάντα βαριά αντικείμενα και να παίρνουν στο σχολείο μόνον τα απαραίτητα.

♦ Επειδή στα κορίτσια ο σκελετός ωριμάζει ταχύτερα, πρέπει να προσέχουν πολύ τι βάζουν στην σχολική τσάντα και πώς  την κρατούν.

♦ Μεγάλη προσοχή χρειάζεται στις ηλικίες 11-15 ετών (τα κορίτσια) και 13-17 ετών (τα αγόρια), καθώς λάθη με την σχολική τσάντα σ’ αυτά τα κρίσιμα στάδια ζωής μπορούν να επιδεινώσουν την σκολίωση ή να προκαλέσουν την μετέπειτα εμφάνισή της.

Σωστή μεταφορά της σχολικής τσάντας

♦ Ρυθμίστε τους ιμάντες, ώστε το κάτω μέρος της τσάντας να βρίσκεται λίγο πιο πάνω από τη μέση του παιδιού. (Να μην σκεπάζει τον γλουτό.)

♦ Όταν έχει εφαρμοστεί κατάλληλα, ταιριάζει απόλυτα με την πλάτη του παιδιού, χωρίς να κρέμεται μόνο από τους ώμους του.

♦ Το παιδί πρέπει να σηκώνει την τσάντα χωρίς να λυγίζει την πλάτη του, χρησιμοποιώντας τους μυς των μηρών του. Γι’ αυτό πρέπει να ανασηκώνεται και με τα δύο χέρια και να κρατιέται κοντά στο σώμα.

♦ Αν το παιδί αναγκάζεται να σκύψει μπροστά για να μεταφέρει την τσάντα του, τότε ή είναι πολύ βαριά ή δεν έχει εφαρμοστεί σωστά στην πλάτη του, ή δεν έχει τοποθετηθεί σωστά το περιεχόμενο.

♦ Σιγουρευτείτε ότι το παιδί κατάλαβε ότι το να μεταφέρει την τσάντα του περασμένη μόνο στον έναν ώμο πιθανώς να προκαλέσει καταπόνηση στη μέση και οσφυαλγία. 

Σχολική τσάντα σακίδιο Vs τσάντα χειρός

Οι μαθητές πρέπει να προτιμούν τα σακίδια πλάτης και όχι τις τσάντες χειρός. Επίσης, για την πρόληψη της σκολίωσης προτιμήστε σακίδια με ειδική επένδυση. Αυτά δηλαδή, που έχουν κάποιο σπογγώδες υλικό (π.χ. λάτεξ) στην πλάτη και τις τιράντες. Επιπλέον, οι τιράντες πρέπει να είναι φαρδιές, ώστε να μοιράζεται σωστά το βάρος στην πλάτη, ενώ είναι σημαντικό το παιδί να φορά το σακίδιο σωστά και στις δύο τιράντες. Ωστόσο, συχνά φορούν το σακίδιο τους μόνο στην μία τιράντα. Κι αυτό συμβαίνει συχνά για λόγους ευκολίας και στιλ! Τότε είναι σαν να κρατούν μια τσάντα χειρός, αφού το βάρος της τσάντας  δεν κατανέμεται σωστά στην πλάτη τους.Συνοψίζοντας, έστω κι αν δεν ακολουθηθεί καμία από τις συμβουλές, δεν σημαίνει ότι τα παιδιά θα εμφανίσουν προβλήματα. Κάποιες λανθάνουσες παθήσεις σε περιορισμένο αριθμό παιδιών, οι οδηγίες προλαμβάνουν δυσάρεστες καταστάσεις: Από την απλή κόπωση μέχρι και την εμφάνιση του κλασικού συνδρόμου της οσφυαλγίας. Σε περίπτωση ανησυχίας ή εμφάνισης άλλων συμπτωμάτων, η συμβουλή του ειδικού είναι πάντοτε χρήσιμη.