Αν πιστεύεις ότι έχεις δει τα πάντα στην Υψηλή Ραπτική, η Iris van Herpen έρχεται για να σου αποδείξει το αντίθετο. Με μια νέα συλλογή που «ζει» -κυριολεκτικά- η Ολλανδή σχεδιάστρια καταργεί τα όρια ανάμεσα στη μόδα, τη βιολογία και τη φαντασία, αλλάζοντας για πάντα τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το ρούχο.
Στον κόσμο της Iris van Herpen, τα ρούχα δεν σχεδιάζονται απλώς… Τα υφάσματα δεν ράβονται απλώς… Γεννιούνται. Κάθε της συλλογή μοιάζει με πειραματικό εργαστήριο, όπου η επιστήμη συναντά την τέχνη… Η τεχνολογία παντρεύεται με την Υψηλή Ραπτική και η έννοια του «ρούχου» επαναπροσδιορίζεται από την αρχή. Οι συλλογές της είναι κάτι περισσότερο από μόδα… Είναι επιστημονική φαντασία με Haute Couture ραφή. Σαν μια σύγχρονη αλχημίστρια της δημιουργίας, η van Herpen δεν σχεδιάζει απλώς ρούχα… Οραματίζεται τον κόσμο όπως θα μπορούσε να είναι: υβριδικό, αέρινο, υπερβατικό.
Η σχεδιάστρια Iris van Herpen, γεννήθηκε στις 5 Ιουνίου 1984 στο Wamel, της Ολλανδίας. Σπούδασε στο ArtEZ Institute of the Arts στο Άρνεμ και έκανε πρακτική στον Alexander McQueen και στον οίκο Claudy Jongstra. Το 2007 ίδρυσε τον δικό της οίκο μόδας, και έκτοτε παρουσιάζει τακτικά συλλογές στην Εβδομάδα Υψηλής Ραπτικής του Παρισιού. Και είναι η μοναδική σχεδιάστρια που έχει καταφέρει να μετατρέψει τις πασαρέλες σε εργαστήρια πειραματισμού. Οι δημιουργίες της δεν υπακούν σε κανόνες… Χτίζονται ψηφιακά, τυπώνονται σε 3D εκτυπωτές… Επηρεάζονται από την επιστήμη των νευρώνων, τη βιολογία, ακόμα και την αστροφυσική. Τα ενδύματα της σμιλεύονται σαν γλυπτά, με στόχο να αποδώσουν τη σχέση σώματος – φύσης – τεχνολογίας. Κάθε της συλλογή είναι ένας ύμνος στην εξερεύνηση του άγνωστου… Η ίδια περιγράφει τη δουλειά της ως «μια μορφή ζωντανής αρχιτεκτονικής πάνω στο σώμα».
Η Iris van Herpen το 2011 έγινε επίσημο μέλος της Chambre Syndicale de la Haute Couture στο Παρίσι και παρουσιάζει τακτικά συλλογές σε Paris Fashion Week. Τακτικά περιλαμβάνεται στις λίστες των πιο επιδραστικών σχεδιαστών μόδας στον κόσμο. Το έργο της έχει χαρακτηριστεί ως «επιστημονική φαντασία σε ραπτική», αλλά και «couture ως speculative biology». Έχει λάβει σημαντικές διακρίσεις όπως το ANDAM Grand Prix (2014), STARTS Prize της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2016) και το κρατικό βραβείο τέχνης Johannes Vermeer (2017).
Η σχεδιάστρια έχει εκθέσει σε κορυφαία μουσεία όπως το MoMA, το V&A και το Cooper Hewitt. Το 2023-2024, παρουσιάστηκε η μεγάλη αναδρομική έκθεση «Sculpting the Senses» στο Musée des Arts Décoratifs του Παρισιού, με πάνω από 100 δημιουργίες, τομές στην αρχιτεκτονική της έκθεσης, ηχοτοπία από τον Salvador Breed (συνθέτη και σύντροφό της) και διάλογο έργων της με φυσικά και καλλιτεχνικά αντικείμενα. Αυτή η τόσο σημαντική έκθεση της ταξίδεψε και στο QAGOMA της Αυστραλίας.
Η Ολλανδή σχεδιάστρια ήταν από τις πρώτες που έφεραν την τεχνολογία της τρισδιάστατης εκτύπωσης στον χώρο της Υψηλής Ραπτικής, συνεργαζόμενη με αρχιτέκτονες, βιολόγους, φυσικούς και designers. Το αποτέλεσμα; Ρούχα που μοιάζουν να ζουν, να αναπνέουν, να μεταμορφώνονται.
Συλλογές όπως η “Sensory Seas”, “Hypnosis”, “Biopiracy”, “Carte Blanche” και η πιο πρόσφατη “Sympoiesis”, είναι παραδείγματα του πώς η τεχνολογική καινοτομία παντρεύεται με την οργανική ομορφιά, δημιουργώντας ένα νέο λεξιλόγιο αισθητικής.
Η δουλειά της Iris van Herpen δεν είναι απλώς εντυπωσιακή… Είναι φιλοσοφική. Θίγει έννοιες όπως η ρευστότητα της ταυτότητας, η σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον, η τεχνητή νοημοσύνη. Το ρούχο γίνεται μέσο διαλόγου, όχι μόνο με το σώμα αλλά και με το πνεύμα.
Δεν είναι τυχαίο ότι προσωπικότητες όπως η Beyoncé, η Björk, η Grimes, η Lady Gaga, και η Tilda Swinton επιλέγουν να φορούν τις δημιουργίες της. Η Iris μιλάει τη γλώσσα του μέλλοντος, και τα είδωλα του σήμερα την καταλαβαίνουν απόλυτα.
Σε έναν κόσμο όπου η μόδα συχνά ανακυκλώνει τα ίδια και τα ίδια, η Iris van Herpen τολμά. Τολμά να ονειρευτεί έναν νέο κόσμο, να επαναπροσδιορίσει την υλικότητα, να αφηγηθεί ιστορίες χωρίς λόγια, μόνο με σχήμα, υφή και φως. Εκείνη δεν δημιουργεί τάσεις… Δημιουργεί κόσμους. Αν η μόδα είναι καθρέφτης της εποχής της, τότε η Iris van Herpen είναι το κυριότερο κάτοπτρο του μέλλοντος. Και είναι υπέροχο.
Το νέο βίντεο της Iris van Herpen φωτίζει τη συνεργασία της στον τομέα του Βιο-σχεδιασμού, το «Ζωντανό φόρεμα» με φωτοβόλα φύκη και τη ραπτική ως καλλιέργεια…
Η Iris van Herpen παρουσιάζει ένα νέο βίντεο μικρού μήκους, προσφέροντας μια εις βάθος ματιά στη δημιουργία της πιο πρόσφατης συλλογής της, της Sympoiesis, η οποία παρουσιάστηκε στην Εβδομάδα Υψηλής Ραπτικής στο Παρίσι νωρίτερα φέτος τον Ιούλιο. Σε σκηνοθεσία του Jip Mus, το βίντεο παρασκηνίων καταγράφει μήνες έρευνας, ανάπτυξης και τεχνικής δεξιοτεχνίας στο ατελιέ της σχεδιάστριας στο Άμστερνταμ. Και αποκαλύπτει πτυχές της δημιουργικής διαδικασίας που παραμένουν αόρατες στην πασαρέλα.
Στην καρδιά της συλλογής βρίσκεται μια συνεργασία με τον βιο-σχεδιαστή Chris Bellamy, η οποία οδήγησε στη δημιουργία ενός «ενδύματος-οργανισμού», που χαρακτηρίζεται ως το πρώτο στο είδος του «ζωντανό ρούχο». Το ένδυμα ενσωματώνει 125 εκατομμύρια βιοφωταυγή φύκη Pyrocystis Lunula, τα οποία εκπέμπουν φως όταν αντιλαμβάνονται κίνηση. Καλλιεργήθηκαν για μήνες μέσα σε θαλασσινό νερό και ειδικό τζελ θρεπτικών ουσιών, μέχρι να σχηματίσουν μια μεμβράνη που αντιδρά σε ερεθίσματα από το περιβάλλον.Η φροντίδα που απαιτείται για τη διατήρηση αυτού του «ζωντανού» κομματιού—συμπεριλαμβανομένου του αυστηρού ελέγχου θερμοκρασίας, υγρασίας και κύκλων φωτός – είναι αντίστοιχη με τις συνθήκες του φυσικού θαλάσσιου οικοσυστήματος των φυκών. Το ατελιέ της σχεδιάστριας περιγράφει το αποτέλεσμα ως μια συμβιωτική σχέση: «Η φροντίδα για το ένδυμα και τα 125 εκατομμύρια Pyrocystis Lunula που περιέχει απαιτεί μια βαθιά συμβίωση, επαναπροσδιορίζοντας πλήρως την παράδοση της δημιουργίας- καθώς το ρούχο καλλιεργείται αντί να κατασκευάζεται.»
Πέρα από το ζωντανό αυτό look, το βίντεο εξερευνά την διαρκή έρευνα της Iris van Herpen για πλήρως αποδομήσιμα και επαναζυμώσιμα υλικά. Κι αυτό γιατί καταφέρνει να συνδυάζει επιστήμη και μόδα για να δημιουργήσει ενδύματα που είναι τεχνικά πρωτοποριακά και υλικά αναγεννητικά.Περισσότερο από ένα συνηθισμένο βίντεο «making of», το φιλμ τοποθετεί την Υψηλή Ραπτική στο επίκεντρο ενός ευρύτερου διαλόγου… Ενός διαλόγου που περιστρέφεται γύρω από τη βιωσιμότητα, τη βιολογία και τα νέα συστήματα σχεδιασμού. Υπογραμμίζει τη διαχρονική αφοσίωση της Iris van Herpen στο να ξεπερνά τα όρια της αισθητικής… Και εισάγει τη ραπτική στο πεδίο της φαντασιακής υλικής επιστήμης… Μια προσέγγιση που φαίνεται πως θα επηρεάσει καθοριστικά το μέλλον της couture.Τελικά, η Iris van Herpen ορίζει την Υψηλή Ραπτική ως εργαστήριο έρευνας… Και οι δημιουργίες της γίνονται ένας ζωντανός διάλογος ανάμεσα στη βιολογία και τον ψηφιακό κόσμο.
Με τη Sympoiesis, η Iris van Herpen δεν επαναλαμβάνει απλώς τον εαυτό της… Τον εξελίσσει. Διατηρεί το sci-fi DNA της, αλλά του προσθέτει μια δόση ησυχίας, μια σπάνια ανάσα μέσα στο φρενήρες tempo της σύγχρονης μόδας. Και μας υπενθυμίζει ότι η καινοτομία δεν χρειάζεται να είναι εκκωφαντική. Μπορεί να είναι μια αργή λάμψη στο σκοτάδι, σαν τη βιοφωταύγεια του φύκους.
Τελικά, η μόδα της van Herpen δεν είναι για να φορεθεί. Είναι για να αισθανθεί. Να βιωθεί. Να στοχαστεί.
ΠΗΓΗ: THE IMPRESSION
www.irisvanherpen.com
Tags: Haute Couture, Iris van Herpen, Sympoiesis Collection, βιοτεχνολογία αιχμής, επιστημονική φαντασία, Υψηλή Ραπτική
Οι Proenza Schouler, ο Jack McCollough και ο Lazaro Hernandez…
Το TSATSAS, ένα δημιουργικό brand, που ιδρύθηκε το 2012 από…
Crop top… stories, που πάει να πει… κοιλίτσες… έξω! Ε,…