Πόση αλήθεια μπορεί να χωρέσει μια φωτογραφία; Πόση ιστορία μπορεί να συμπυκνώσει μια φωτογραφική στιγμή, και πόση συγκίνηση αντέχει ο φωτογραφικός φακός; Όλα τα παραπάνω, στον υπερθετικό, συνθέτουν την έκθεση φωτογραφίας «Nicosia International Airport» του Άντρου Ευσταθίου, η οποία εγκαινιάζεται την Παρασκευή, 13 Δεκεμβρίου 2024 στις 19:00 στην Isnotgallery Contemporary. Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα του εξοχότατου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκου Χριστοδουλίδη
Μέσα από μια σειρά από φωτογραφίες, που συνεχίζουν την πορεία τους στον χρόνο, ο Κύπριος φωτογράφος Άντρος Ευσταθίου καταγράφει με τον πιο σύντομο, αφηγηματικό αλλά και αποκαλυπτικό τρόπο, την ιστορία των τελευταίων 50 χρόνων στην Κύπρο. «Αυτή η φωτογράφιση έχει αλήθεια και μόνο» υποστηρίζει ο δημιουργός της, τονίζοντας ότι η δύναμη αυτής της αλήθειας άγγιξε από την πρώτη στιγμή το κοινό τόσο στην Λευκωσία (2012) όσο και στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της Photobiennale (2014). Παρουσιάστηκε επίσης στην Αθήνα, στο Evripides Art Gallery (2017) και στην Φρανκφούρτη, στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (2017). Ο Άντρος Ευσταθίου, με την μεταφυσική αισθητική, που διακρίνει την ματιά του, στέλνει το μήνυμα της επιστροφής και της αναγέννησης, στήνοντας ένα θεατρικό σκηνικό με αληθινούς πρωταγωνιστές, ενώ μέσα από μια σειρά αντιθέσεων αναδεικνύει την υπεροχή της ανθρώπινης παρουσίας ανάμεσα στα απομεινάρια του παρελθόντος.
Στις φωτογραφίες του Άντρου Ευσταθίου το ερειπωμένο Αεροδρόμιο της Λευκωσίας παύει να είναι ένα στατικό αρχιτεκτόνημα και μεταλλάσσεται σε ζωντανό χώρο. Οι εικόνες καταγράφονται και εκτίθενται σαν ασύντακτες εκλάμψεις μνήμης, μιας ομάδας ανθρώπων, που έζησαν την τελευταία πτήση που προσγειώθηκε στις 20 Ιουλίου 1974. Φορώντας τις στολές εκείνης της εποχής, απαθανατίζονται, μέσα σε ένα σκηνικό βγαλμένο από ταινία τρόμου, μοιάζοντας να αναμένουν την αναγγελία της επόμενης πτήσης.
Το ιστορικό της φωτογράφισης, περιπετειώδες και συναρπαστικό, περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο την επιμονή, την αποφασιστικότητα και την τόλμη του εγχειρήματος του Κύπριου φωτογράφου, να ξεπεράσει τα αντικειμενικά εμπόδια, που σχετίζονταν με τις απαγορεύσεις στη «Νεκρή Ζώνη», αλλά και τα κλισέ, που συνοδεύουν ένα ιστορικό κτήριο, σύμβολο της διχοτόμησης και της «Πράσινης Γραμμής».
«Θα μπορούσε να αποτελέσει και σενάριο κινηματογραφικής ταινίας» σημειώνει ο ίδιος ο φωτογράφος, αν αναλογιστεί κανείς τα πέντε χρόνια που κράτησε η επίμονη «περιπλάνησή» του στον χώρο του Αεροδρομίου, η οποία ξεκίνησε με την ευκαιρία της επιμέλειας μιας έκθεσης στον χώρο που διεξάγονταν οι δικοινοτικές συνομιλίες.
Όπως αναφέρει, «χρειάστηκαν χρόνια μέχρι να ωριμάσει και να κατασταλάξει μέσα μου η ιδέα της φωτογράφισης προσώπων στο ερειπωμένο Αεροδρόμιο της Λευκωσίας». Αρκετός χρόνος περισυλλογής μέσα σε μια άδεια αίθουσα αναμονής, σαν να ανέμενε ένα «σημάδι», που δεν άργησε να έρθει, καθώς το project αυτό, το βίωνε ως μια ανεξήγητη εμμονή.
Η αποφασιστικότητά του και μια σειρά από ευνοϊκές συγκυρίες, άνοιξαν τον δρόμο,καθώς αυτή η φωτογράφιση είχε εντυπωθεί μέσα του από παιδί. Η γενιά του δεν έζησε τον πόλεμο. Οι αφηγήσεις για την τουρκική εισβολή έπλαθαν στο μυαλό του εικόνες, που δυνάμωναν την επιθυμία να καταθέσει την δική του αλήθεια, για ένα κτήριο σύμβολο της νεότερης ιστορίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η έκθεση του Άντρου Ευσταθίου λειτουργεί σαν καθρέφτης για κάθε Κύπριο που έζησε την εισβολή, καθώς μέσα σε αυτές τις φωτογραφίες μπορεί να δει τον ίδιον του τον εαυτό. Από την άλλη, για τις νεότερες γενιές, λειτουργεί σαν μηχανή του χρόνου, που ξαναζωντανεύει ένα ολόκληρο κομμάτι της νεότερης ιστορίας της Μεγαλονήσου.
Όσο για τον ίδιο τον Ευσταθίου «όσα χρόνια κι αν περάσουν αυτή την δουλειά θα την κουβαλώ πάνω μου…» λέει χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι αυτό το project τον χαρακτηρίζει πλέον ως φωτογράφο αλλά και ο ως άνθρωπο.
Από την πλευρά της, η Ιστορικός Τέχνης Λουΐζα Καραπιδάκη σημειώνει: «Η αφήγηση του Ευσταθίου δεν είναι μνημόσυνο γεγονότων, ούτε φιλοδοξεί στην ιστορική αποτύπωση ή στην κινηματογραφική αναπαράσταση. Ίσα ίσα αποσκοπεί στο να αφήσει ελεύθερο τον θεατή να συσχετίσει τον πραγματικό και τον συμβολικό χώρο με τα ιστορικά γεγονότα της χώρας του καλλιτέχνη, για να περάσουν έτσι στη «χώρα» της μη λήθης. Το πόνημα αυτό ολοκληρώθηκε ύστερα από δαιδαλώδεις διαδικασίες, πολύχρονες συζητήσεις και συνευρέσεις και αποτελεί εμπειρία ζωής, όχι μόνο για τους πρωτοστάτες αλλά και για τους θεατές. Οι φαινομενικά οικείες μα τόσο απόκοσμες αποτυπώσεις οπτικοποιούν με απροκάλυπτη αμεσότητα πολλαπλές εννοιολογικές διαδρομές στον τόπο μνήμης και αναδεικνύουν τη φωτογραφία ως μέσο επικοινωνίας. Η καλλιτεχνική δεξιοτεχνία του Ευσταθίου καταδεικνύεται αποτελεσματικά με τη μετάδοση της δραματικότητας, της απουσίας και της σιγής και αποτελεί εσκεμμένη επιλογή που πηγάζει από την προσωπική συναισθηματική φόρτιση και τη βαθιά ανάγκη εξωτερίκευσης. Η αισθητική υποκλίνεται στην επιθυμητή εξιστόρηση, δίχως να χάνεται η ιδιάζουσα έκφραση του δημιουργού. Οι αιχμηρά συναρπαστικές εικόνες του Άντρου Ευσταθίου ζωντανεύουν τον χαμένο χρόνο, αποκαλύπτουν την άυλη πλευρά της ιστορίας, αποπνέουν μια αίσθηση χρέους προς την ιστορία του τόπου και σφραγίζουν το τέλος μιας στοιχειωμένης εποχής».
Το Αεροδρόμιο της Λευκωσίας διαθέτει την δική του ιστορική μνήμη, αποτελώντας μια σκληρή υπενθύμιση της τουρκικής εισβολής, που οδήγησε στη διχοτόμηση της Κύπρου πριν από 50 χρόνια. Βρίσκεται δυτικά της Λευκωσίας και ήταν το κύριο αεροδρόμιο της Κύπρου από την ανοικοδόμησή του, το 1968 μέχρι το 1974, αποτελώντας το κόσμημα της Ανατολικής Μεσογείου για την εποχή του.
Σήμερα, ο πάλαι ποτέ υπερσύγχρονος «Διεθνής Αερολιμένας Λευκωσίας» παραμένει εγκαταλελειμμένος. Βρίσκεται μέσα στη «Νεκρή Ζώνη» και είναι υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Εθνών. Κάθε νέος γύρος συνομιλιών για το Κυπριακό ξεκινά εκεί, με την ελπίδα για εξεύρεση λύσης.
Διάρκεια της έκθεσης: 13 Δεκεμβρίου 2024 – 6 Φεβρουαρίου 2025
Ώρες Λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή (10:00 – 13:00 & 15:00 – 18:00) &
Σάββατο (10:00 – 14:00).
Επικοινωνία: art@isnotgallery.com, τηλ. 99569498
Tags: Isnotgallery Contemporary, Nicosia International Airport, Άντρος Ευσταθίου, Διεθνές Αεροδρόμιο Λευκωσίας, φωτογράφος
Το πρόγραμμα φιλοξενίας MAKERsHOUSE του Youth Makerspace Larnaka, επέστρεψε για…
«Ομήρου Οδύσσεια»: Παιδιά από το Ριζοκάρπασο και τον Κορμακίτη παρακολούθησαν…
Με γρήγορους ρυθμούς συνεχίζονται οι δοκιμές του έργου “Nachtland” του…